Vorstelijk genieten: waarom ons koningshuis zo graag in Brielle komt

Vorstelijk genieten, Koning Willem II en kroonprins 11 september 1873
Vorstelijk genieten, Koning Willem II en kroonprins 11 september 1873. Collectie Historisch Museum Den Briel.

Vorstelijk genieten in Brielle. Dat doet het Huis Oranje-Nassau al eeuwenlang in deze vestingstad en op Voorne-Putten. Vanaf de Vader des Vaderlands tot het huidig koningsgezin. Hoe die speciale band ontstond? Dat ontdek je in het Historisch Museum Den Briel. Tot en met 28 augustus zie je daar de expositie ‘’Het Huis Oranje-Nassau in Brielle en op Voorne-Putten. ”

Huwelijk van Willem van Oranje en Charlotte de Bourbon in een kerk te Den Briel, 12 juni 1575. Naar Jacobus Buys, ca. 1780-1795. Rijksmuseum RP-P-1944-2256.
Huwelijk van Willem van Oranje en Charlotte de Bourbon in een kerk te Den Briel, 12 juni 1575. Naar Jacobus Buys, ca. 1780-1795. Rijksmuseum RP-P-1944-2256.

Vorstelijk genieten in Brielle zat er voor mij en Peter even niet in op 11 juni. Die dag opende dr. Paul Rem de expositie ‘’Het Huis Oranje-Nasssau in Brielle en op Voorne-Putten. Zelf waren we snipverkouden en bleven daarom thuis. Een week later stuurde museumdirecteur Marijke Holtrop aan mij de catalogus.

Vorstelijk genieten: Het Huis Oranje-Nassau in Brielle en op Voorne-Putten  

Na het dankwoord aan de diverse bruikleengevers volgt het voorwoord van dr Paul Rem. Als senior conservator van Paleis Het Loo schonk hij een portret van koningin Wilhelmina in bruikleen. Zij bezocht Brielle en Voorne in 1914 en n 1922.
Paul Rem noemt ons vorstenhuis en Brielle ‘’een even oude als solide combinatie. En dat sinds de roemruchte inname van Den Briel op 1 april 1572. Het Historisch Museum Den Briel eert met deze expositie deze bijzondere relatie’’, Aldus Rem.  

Vorstelijk genieten in Brielle: de Vader des Vaderlands  

Willem van Oranje kwam voor het eerst één jaar en 2 ½ maand na de inname in Brielle. Dat was op 13 juni 1573 en hij verbleef er drie dagen om de vestingwerken bekijken. Waar nodig liet hij deze versterken.
Brielle lag immers aan de monding van de Maas. Daardoor was ze niet alleen een frontierstad maar ook de poort tot het gewest Holland en Engeland. Op 12 juni 1575 trouwde Willem van Oranje in de Catharijnekerk van Brielle met Charlotte de Bourbon. Daarmee raakte het Huis Oranje-Nassau voor altijd verbonden met deze mooie vestingstad. 

Kopie naar Daniel van de Queborn, Portret van Charlotte de Bourbon, olieverf, replica naar een origineel in de Koninklijke Verzamelingen Den Haag, in Collectie Historisch Museum Den Briel
Kopie naar Daniel van de Queborn, Portret van Charlotte de Bourbon, olieverf, replica naar een origineel in de Koninklijke Verzamelingen Den Haag, in Collectie Historisch Museum Den Briel

Vorstelijk genieten in Brielle: Miniatuurportret Prins Willem V

Peter en ik genieten altijd intens van miniatuurkunst. Ik vind het altijd razend knap dat kunstenaars op een pieterpeuterig voorwerp iets moois kunnen schilderen. Vanaf de 17e eeuw raakte deze kunst ook populair aan het stadhouderlijk hof in Den Haag.
De kunstenaars schilderden met waterverf kleine portretjes op schilderden de Op perkament of papier werden met waterverf kleine verfijnde portretjes geschilderd op perkament of papier. Later gebeurde dit zelfs ook op ivoor. De expositie ‘’Het Huis Oranje-Nassau in Brielle en op Voorne-Putten’’ toont een miniatuur van prins Willem V. Hij was toen acht jaar.    

Vorstelijk genieten Anoniem Portretminiatuur Willem V, 1787, Collectie Historisch Museum Den Briel
Vorstelijk genieten Anoniem Portretminiatuur Willem V, 1787, Collectie Historisch Museum Den Briel

Het Huis Oranje-Nassau en Brielle vanaf 1815

Tijdens de Franse tijd (1795-1813) leefden de prinsen van Oranje als ballingen in Duitsland. Voor langere tijd kwamen ze niet naar hun geliefde Brielle. Het vorstelijk genieten in deze plaats hervatte zich op 13 juni 1815. Op die datum bezocht koning Willem I Brielle als onderdeel van een militaire inspectietocht.
De aanleiding was de terugkeer van keizer Napoleon. Deze gevreesde veroveraar was op 26 februari 1815 ontsnapt van Elba. Zijn expansiedrift bedreigde het voortbestaan van het in 1813 opgerichte koninkrijk Nederland.  De vrees bleek ongegrond want op 18 juni 1815 werd Napoleon definitief verslagen tijdens de Slag bij Waterloo.

Aankomst in Brielle van koning Willem III

Vorstelijk genieten in Brielle dat deden ook koning Willem III en zijn zoon prins Willem op 1 april 1872. Op die dag vierden ze de 300-jarige herdenking van de inname van Brielle. Dat was inmiddels uitgegroeid tot een nationaal festijn. Ze vierden het niet alleen in Brielle maar ook in tal van andere plaatsen.
Lous de Burbure (1837-1911) schilderde de aankomst. Hierop zie je de rede van Den Briel. De vlaggen links en rechts zijn van oorlogsschepen. Centraal bevindt zich het koninklijk stoomjacht Leeuw.  Daarmee kamen koning Willem III en prins Willem naar Brielle.

Vorstelijk genieten, Louis de Burbure (1837-1911), Koning Willem III op de Reede van Brielle , op 1 april 1872
Vorstelijk genieten, Louis de Burbure (1837-1911), Koning Willem III op de Reede van Brielle , op 1 april 1872. Collectie Historisch Museum Den Briel.

Onthullen van de Nimf op het Asylplein

Vorstelijk genieten in Brielle doen Peter en ik als gewone burgers nog steeds van het Vrijheidsbeeld De Nymf. Dit staat op het Asylplein. Dat asiel hier bood onderdak aan zieke en gebrekkige zeelieden. De eerste steen werd gelegd door Koning Willem III en prins Willem op 1 april 1872. 
Ruim een jaar later onthulden beiden het bronzen vrijheidsbeeld De Nimf. Tijdens hun bezoek op 1 april 1872 zagen ze al het door J.Ph. Koelman ontworpen gipsen schaalmodel. Nu onthulden ze het als een eerbetoon aan de in 1572 verkregen vrijheid.      

Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima

Koning Willem-Alexander dankt deels zijn koningschap aan de historische gebeurtenissen in Brielle. Zijn portret ontbreekt dan ook niet op de expositie ‘’Het Huis Oranje-Nassau in Brielle en op Voorne-Putten.’’  
Het portret is geschilderd door de inmiddels overleden Brielse kunstenaar Krijn van Driel. De opdracht daartoe verkreeg hij in 2013 van de toenmalige burgemeester Betty van Viegen. Achter de koning staat koningin Máxima. Dit werk siert doorgaans het de raadszaal van het oude stadhuis van Brielle.  

Historisch Museum den Briel

Vorstelijk genieten in Brielle:

Wist je dat?

Het Historisch Museum Den Briel het initiatief nam tot de eerste Oranjeroute van Nederland? Dit naar aanleiding van de expositie ‘’Het Huis Oranje-Nassau in Brielle en op Voorne-Putten.” Deze is te zien tot 28 augustus 22 maar de route kent geen looptijd.

Kijk voor meer informatie op de website van Historisch Museum Den Briel. 

8 gedachten over “Vorstelijk genieten: waarom ons koningshuis zo graag in Brielle komt

  1. Jan Geldof / Oranjetours

    Beste Marianne,

    We kennen elkaar van het Hollandia Netwerk.
    Toen ik de bijeenkomst in Vrouwenpolder mocht organiseren heb ik je/jullie mogen leren kennen.
    Als “oud-briellenaar” mijn complimenten voor jouw geweldige artikel over Brielle & de Oranjes !
    Ik heb een heel goed kontakt met burgemeester Gregor Rensen & Marijke Holtrop.
    Zal z.s.m. kontakt met jou opnemen om je te laten weten wat ik m.b.t. Den Briel georganiseerd heb.

    Met vriendelijke groet,
    Jan Geldof (Oranjetours)

    Dorpsdijk 18
    4354 AC Vrouwenpolder

    Telefoon: 0118 – 436 165
    Mobiel: 06 – 514 914 00
    E-mail: info@jangeldof.nl & info@oranjetours.eu

    1. Marianne Visser van Klaarwater Bericht auteur

      Ha Jan,
      Wat leuk om van jou een reactie te ontvangen. Bedankt voor je compliment.

      We hebben elkaar ontmoet in Zeeland tijdens een Hollandia Netwerk Evenement.
      Ik herinner me je nog goed.
      Je nam me mee door Middelburg en wat heb ik toen genoten.
      Ik ben reuze benieuwd wat je in Brielle doet.
      Momenteel neem ik een beetje rust in mijn wervelend bestaan waarin steeds meer mensen mij weten te vinden.
      Ik besteed nu zoveel mogelijk aandacht aan mijn boek “Waarom zouden we bang zijn? Missie naar de Bismarck Archipel.”
      Dit verschijnt op 13 september en wordt aangeboden aan de burgemeester van Baarn op 16 september.
      Uiteraard kan je me wel persberichten sturen, die plaats ik dan in mijn magazine van 50plusser.nl of in de agenda.

      Het ga je goed en leuk om weer van je te horen.
      Marianne Visser van Klaarwater

      1. Jan Geldof

        Beste Marianne,

        Mede vanwege “de Geboorte van Nederland” heb ik een meerdaagse reis, welke start in Brielle, opgezet. Op vrijdag 16 september komt de “Herborner Geschichtsverein”, waar ik ook zelf lid van ben, met 50 personen, naar Brielle. Na ontvangst & prachtig programma (Burgemeester Rensen & Marijke Holtrop) vertrekken we naar Middelburg waar we zullen overnachten. Zaterdagmorgen 17-09 doen we Middelburg en ’s middags Veere (Peter Blom van het Zeeuws Archief & Oranjekenner) aan. ’s Avonds gezamenlijk “Zeeuws eten” ( Verzorgd door Chef-kok & bestuurslid van het Koksgilde Zeeland: Alex Minderhoud). Zondagmorgen 18-09 na het ontbijt
        Vlissingen en rondrit “Oranjelokaties Walcheren” Begin van de middag dan weer huiswaarts richting Herborn (D).

        Verder: “Dagtocht Den Briel”.
        Hetzelfde programma ’s morgens wat we vrijdag 16 september ’s middags doen & ’s middags
        de “Brielse Oranjeroute”. Alles uiteraard met koffie/thee, lunch & avondeten.

        Jan Geldof (Oranjetours)

        Als 1ste & enige nederlander:
        Ridder Askanischer Hausorden Albrecht der Baer (www.albrechtderbaer.de)

        Dorpsdijk 18
        4354 AC Vrouwenpolder
        Telefoon: 0118 – 436 165
        Mobiel: 06 – 514 914 00
        E-mail: info@jangeldof.nl & info@oranjetours.eu

  2. Riny Reiken

    Prachtig geschreven, interessante info om te lezen. Maar met het koningshuis is Marianne Visser – van Klaarwater dan ook al jaren verbonden, zij schreef in het verleden ook al mooie verhalen over ‘de Oranjes’. Zij bezoekt regelmatig met haar man Peter bijzondere exposities om ons allen te informeren. Zo kunnen wij ‘Verder op Weg’ en vanuit een luie stoel meegenieten. Da’s zó mooi, voor mij is dat echt Vorstelijk Genieten, een fijn weekeinde, groet Riny X

  3. Sjaak van Vugt

    Hoi Marianne,
    Ik kom er niet toe om op ieder artikel van je te reageren. Daarvoor is het leven te druk en de gezondheid te mager. Maar ik lees wel alles van je In korte tijd lees ik voor de tweede keer over Brielle . Het is een interessante maar vooral vanuit de geschiedenis een historische plaats in Nederland. Ik weet waar ik moet zijn als er nog ooit tijd van leven komt.
    Groet
    Sjaak van Vugt

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *