Niek Tweehuysen: ‘’armoede is schending van mensenrechten.”

Niek Tweehuysen (1956) is bouwkundig tekenaar en maatschappelijk werker. Sinds 1977 is hij volontair van de Internationale stichting ATD-Vierde Wereld. Hij zet zich wereldwijd in voor de allerarmsten. Zo werkte hij in de getto’s van Europa, Amerika, Azië en Afrika. Ook woonde hij acht jaar in Tanzania. Daarover schreef hij het boek ”Strootjes in het zand.”

Mijn inmiddels overleden man Roel en ik waren in van 1982-1989 actief binnen de ATD-Vierde Wereld Nederland. We behoorden tot de medestanders. Dat zijn bruggenbouwers die mensen bewust maken van extreme armoede en uitsluiting. Verder laten ze weten dat niemand zich daarvoor hoeft te schamen. Zoals ik dat nu nog steeds doe.

Niek Tweehuysen, een volontair van de Vierde Wereld Beweging

Volontairs zijn de vaste medewerkers van ATD Vierde Wereld. Allen (400 wereldwijd) zetten zij zich in om armoede de wereld uit te helpen. Dit doen ze voor een minimumloon vanuit hun ervaring, kennis en bevlogenheid.
Zij organiseren allianties met nationale en internationale instanties en organisaties. Zoals de Verenigde Naties, Wereld Bank, Europese Unie, IAO. Voor de erkenning van de rechten van de mens geldt als hoogste prioriteit de meest uitgesloten allerarmsten.

De allerarmsten als ambassadeurs

De allerarmsten staan binnen de beweging als ambassadeurs in de voorhoede. Zowel van de vertegenwoordiging binnen de nationale als internationale instanties. Zij zijn co- onderzoekers.
Zij spelen een belangrijke rol in het leren kennen van de allerarmsten en meest buitengesloten. Verder wijzen ze op groepen die de beweging nog niet heeft leren kennen. Ook werken ze mee het opzetten en uitvoeren van acties.
”Een speerpunt van actie is nu o.a. het bekendmaken van de gevolgen van klimaatverandering” zegt Niek Tweehuysen. ”Dat doen we samen met hen die daarvan direct de gevolgen van ondervinden. Zoals ook bij het herdefiniëren van armoede en effectieve wereldwijde armoedebestrijding. Dat laatste doen we trouwens in samenwerking met de Wereldbank en de Universiteit van Oxford.”

Werkgebieden

‘’Armoede en uitsluiting is een schending van de rechten van de mens en een vorm van geweld”, zegt Niek. Hij roept mensen op om de samenleving menselijker en rechtvaardiger te maken. Om elkaar in kleinschalige groepen elkaar goed leren kennen. Samen zoeken naar invloedrijke personen die armoede en uitsluiting aan willen pakken.
Niek Tweehuysen noemt als de werkgebieden van de beweging het opheffen van de mechanismen van uitsluiting. Daarbij baseert ze zich op de rechten van de mens. Zoals:

• onderwijs;
• gezondheidszorg;
• zelfbeschikking;
• inkomen;
• recht.

Niek Tweehuysen en Joseph Wresinsky

Niek Tweehuysen leeft als volontair samen met de meest armen van deze wereld. Daardoor heeft hij ze leren kennen en begrijpen. Dit in navolging van Père Joseph Wresinsky (Angers, 12 februari 1917 – Parijs 14 februari 1988).
Deze priester richtte in in 1957 de Stichting ATD Quart Monde (Vierde Wereld) op. Dit deed hij in een woonbarakkenkamp voor dakloze gezinnen in Noisy le Grand. In 1987 ontmoetten Roel en ik hem daar samen met Niek Tweehuysen.
Hun warme betrokkenheid met de allerarmsten en meest buitengeslotenen raakten ons. Verder vooral ook het respect dat beiden toonden tegenover deze ”melaatsen” van de maatschappij.
“Het is niet zo zeer aan voeding en kleding dat al deze mensen behoefte hebben. Ze hebben vooral behoefte aan waardigheid. Ze willen niet meer afhankelijk te zijn van de goede bedoelingen van anderen,” sprak Wresinsky.

1987: het 30 jarig bestaan van de Vierde Wereldbeweging

In 1987 bestond de beweging dertig jaar. Op verzoek hun hielp ik mee met het voorbereiden van een internationale bijeenkomst in Parijs. Deze bracht honderdduizend mensen vanuit de hele wereld bijeen.
Op 17 oktober legden ze een gedenksteen op het Plein van Vrijheden en de Rechten van de Mens.  Dit in aanwezigheid van o.a. president Mitterand en de weduwen van Salvador Allende en Martin Luther King.
Samen met Niek en nog 50 Nederlanders waren Roel en ik naar Parijs afgereisd. Nog herinner ik me de blijheid op de gezichten van de allerarmsten. Zij herkenden binnen de tientallen delegaties hun lotgenoten. Nog herinner ik mij de hun warme betrokkenheid met elkaar.

Niek Tweehuysen en Tanzania

Het is dezelfde warme betrokkenheid die ik teruglees in het boek ‘’Strootjes in het zand’’ (Elikser 2013). Hierin schrijft Niek over Tanzania waar hij maar liefst acht jaar woonde. Samen met mensen zonder zicht op een goed bestaan bouwde hij er de beweging op.
Tijdens het eerste jaar legde hij de eerste contacten en leerde hij het land kennen.
Na een kort verblijf in Nederland hij terug. Op het vliegveld van Dar es Salaam wilde hij zijn bagage ophalen maar werd gearresteerd. ‘’Het is niet de eerste keer dat ze me zien’’, lees ik in ‘’Strootje in het zand.’’
‘’U bent hier vaak gesignaleerd met dieven, met schooiers die op straat slapen. Wat hebt nu weer hier te zoeken?’’ vragen ze hem. Dankzij de tussenkomst van ene pater Georges komt alles nog goed. Daarna volgt een hartverwarmend verhaal over het weerzien met de mensen uit de onderkant van de maatschappij in Dar es Salaam. Samen met hen bouwt Niek de beweging in Tanzania op.  

Niek Tweehuysen en de ANBI-Stichting ATD-Vierde Wereld

• Niek Tweehuysen was zeven jaar verantwoordelijk voor ATD Vierde Wereld in Nederland. Nu is hij in Afrika regionaal verantwoordelijke voor de beweging. Hij verblijft regelmatig in Dakar, Senegal.
• ATD staat voor Agir Tous pour la Dignité. Dit betekent vrij vertaald: allen samen in de weer voor waardigheid.
• ATD- Vierde Wereld Ze heeft een raadgevende status bij de Verenigde Naties, de Raad van Europa, en de Internationale Arbeiders Organisatie.
• Het aangrijpende en inspirerende boek ”Strootjes in het zand” van Niek Tweehuysen gaat over zijn werk tussen de allerarmsten van Tanzania
• Al voor ons trouwen wisten Roel en ik dat ons huwelijk kinderloos zou blijven. We schonken onze ouderliefde aan de wereld en organisaties zoals de Vierde Wereld Beweging.
• Pater Gregory Boyle doet goed werk in de hel van Los Angeles en schreef daarover een boek.

Wist je dat?

Wist je dat de ATD-Vierde Wereld Beweging in Salland de boerderij Het Zwervel bezit? Daar organiseert ze bijeenkomsten en ontmoetingsdagen. Ook kunnen de allerarmsten hier vakantie vieren. Koningin Beatrix was in 1991 op bezoek.

Kijk voor meer informatie op de website van ATD-Vierde Wereld.