Zingeving

Rouwverwerking: Paul Stolwijk over het opnieuw in je kracht komen

Rouwverwerking, lezing van rouwcoach Paul Stolwijk voor Bij Barth, Bartholomeuskerk Poeldijk, 5 april 2024. Vlnr: Paul Stolwijk, blogger Marianne Visser van Klaarwater, Koos Verbeek (voorzitter Vrienden van de Bartholomeuskerk), Rien Pleune, promotor Bartholomeuskerk.

Paul Stolwijk helpt met zijn lezingen over rouwverwerking steun na het verlies van een dierbare. Ze kunnen weer even verder met hun leven. De organisatie in Poeldijk lag in handen van de  Stichting Vrienden van de Bartholomeuskerk (1924-1926). Deze beoogt het behoud van dit voor het dorp beeldbepalende gebouw.  

Paul Stolwijk ken ik van zijn boek ‘’Rouw verdient respect.’ (uitgeverij U2pi, 2021) ) In 2022 hielp hij bij het organiseren van het symposium ‘’Waarom zouden we bang zijn?’’ Ook is hij een trouwe lezer van mijn blog Verder op Weg.  

Rouwverwerking, vanuit eigen ervaring

Paul Stolwijk spreekt vanuit eigen ervaring over rouwverwerking. Sinds 2008 verloor hij zijn ouders en broer. Ook had hij een Bijna-Doodervaring. Daarnaast is Paul 29 jaar bejaardenverzorgende.
Ook heeft hij vele jaren gewerkt als medewerker bij een uitzendcentrale voor uitvaartmedewerkers. Op dit moment gaat hij voor in kerkdiensten in de RKfederatie Westland.
Paul begon zijn lezing met een prachtig gedicht, De kern daarvan was dat bloemen niet alle dagen blijven bloeien. Afscheid nemen hoort bij het leven. Hoe ga je na het verlies van een dierbare om met jezelf?

Rouwverwerking, verder op weg

Paul  Stolwijk wil met zijn lezing over rouwverwerking mensen verder op weg helpen. Daarvoor gaf hij enkele voorbeelden van omgaan met verlies. Zoals een vrouw die na zoveel jaren nog steeds slaapt met de jas van haar overleden man.
‘’Bij rouwen gaat het om opnieuw van jezelf te leren houden’’, stelde Paul. Rouwen is ook herbeleven. Voorwerpen en gebeurtenissen kunnen je zomaar weer in het voorbije leven met je overleden dierbare plaatsen.

Jeruzalem.Via Dolorosa, Weg der Smarten, foto: december 2010, Marianne Visser van Klaarwater

Rouwverwerking, er de tijd voor nemen

Houdt rouwverwerking dan nooit op? Staat er eigenlijk wel een tijd voor? Zelf rondde ik in 2010 het rouwproces om mijn overleden man Roel (1946-2008) symbolisch af. Ik reisde naar Jeruzalem. Daar liep ik de Via Dolorasa.  
En toch… soms overvalt het verdriet om Roel mij soms alsnog. Ook al ben in inmiddels acht jaar gelukkig getrouwd met Peter. Zo overkwam mij dit in de Koepelkathedraal van Haarlem.
Tijdens het  zingen van het lied ‘’U zij de glorie’’. Datzelfde lied opende op 27 november 2008 de uitvaartmis voor Roel. Het verlies om een dierbare rond je niet zomaar af.

Kippenvelmoment

Een kippenvelmoment voor velen tijdens de lezing over rouwverwerking bezorgde een YouTube film, Deze toonde de Russische oud ballerina Martha C. Gonzalez. Deze zwaar aan Alzheimer lijdende patiënt leefde helemaal op bij het horen van het Tsjaikovski’s Zwanenmeer.  
De film van deze inmiddels overleden vrouw ontroerde velen van de ongeveer 40 aanwezigen. Mij raakte het dat ze vrouw opveerde bij het allereerste crescendo. Dit sterker worden van de muziek herinnerde haar aan toen.

Angst blokkeert rouwverwerking. Foto: PowerPointPresentatie van Paul Stolwijlk

Vier blokkades tegen rouwverwerking

Paul vervolgde zijn lezing met vier blokkades tegen rouwverwerking. Allereerst is dat de angst. Het heengaan van een partner voelt als een amputatie, Je verliest ook een deel van jezelf.
Opeens komt je eigen sterven dood ook naderbij. Dat kan leiden tot zowel angst voor de dood als voor het leven. Bang ook om te falen nu je er zonder je dierbare verder moet.

Woede en schuldgevoel

Ook woede kan het rouwproces verstoren. Paul gaf het voorbeeld van een vrouw. Haar man was zonder haar aanwezigheid overleden. Volgens de vrouw had hij op haar moeten wachten. Zo was ook boos op zichzelf en eigenlijk op iedereen.
Een derde stoorzender voor rouwverwerking is schuldgevoel, Paul wees daarbij op het gevoel van berouw na een zelfdoding. Veel jongeren maken een einde aan hun leven door zelfdoding. Zo overleed in 2022 1 op de 5 overleden jongeren tot 30 jaar door zelfmoord.  Bij tot 20-jarigen is dit 1 op de 3 (Bron; CBS).

Anneke Vromans (met das) was diep gelovig en een echt mensenmens, maar kreeg op 31 januari 204 een reguliere uitvaart in stilte. Plebanie van de Koepelkathedraal, 20 januari 2024

Belaste rouw

De vierde blokkade is belaste rouw. Paul gaf als voorbeeld het zich niet kunnen verplaatsen in het leven van een dierbare. Zoals de familie die aan Paul te kennen gaf. ‘’Wij hebben geprobeerd hem in zijn levensvisie te volgen. Dat is niet gelukt. Nu willen we op onze eigen wijze afscheid van he nemen.’’
Dit deed mij sterk denken aan mijn onlangs overleden vriendin Anneke Vromans. Als intens gelovige in de liefde van God was ze lekenzuster van Moeder Theresa. Toch koos haar familie voor een reguliere uitvaart in stilte. Ik mocht alleen bloemen afgeven aan de uitvaartonderneemster. Tijdens haar uitvaart kwamen we met ruim 50 personen samen in de sint Josefkerk van Haarlem. Daar droeg de pastoor de mis op ter hare gedachtenis.

De aan dementie lijdende Russische ballerina Martha Gonzalez herbeleefde haar vroegere carriėre tijdens  het luisteren van Tschaikowsky’s Zwanenmeer.
De Bartholomeuskerk in Poeldijk heet ook wel: de kathedraal van het Westland.

Meer over Rouwverwerking en de Bartholomeuskerk in Poeldijk

Wist je dat?

Wist je dat je je rouwproces kan peilen door middel van een test? Daarvoor hoef je alleen maar in de spiegel te kijken. Geef daarbij antwoord op de volgende vragen; 1) Hoe goed zorg je voor jezelf?2) Heb je aandacht voor anderen? 3) Kom je toe aan je werk en/of hobby’s?

Neem voor meer informatie contact op met p.stolwijk@online.nl

Marianne Visser van Klaarwater

Ik ben cultuurblogster van Nederland en soms daarbuiten. Sinds maart 2014 blog ik wekelijks voor een van de vier categorieën: travel (mooie steden e.d.), show (theater), art (kunst) en mind (zingeving). Zo laat ik anderen delen in waarvan ik zelf geniet en wat mijn leven zin geeft. Dit als tegenreactie tegen de dagelijkse mediastroom aan slecht nieuws. Tijdens de lockdown van 2021 voegde ik hieraan toe de categorie Verder op Weg. Dit geeft een podium aan inspirerende personen die een bijdrage leveren aan een mooiere en liefdevollere maatschappij. Ik voer mijn blog voor eigen rekening en plaats geen advertenties. Abonnementen zijn gratis. Sinds 2001 ben ik onderzoeksjournalist. Ik schrijf over wat me raakt in mens en maatschappij, Mijn boekjes verschijnen in de populairwetenschappelijke serie Actuele Onderwerpen van Uitgeverij IVIO (Instituut Voor Individuele Ontwikkeling). In 2001 verscheen mijn eerste grote boek, Het kreeg als titel: Altijd Anders: paragnost tegen wil en dank. Di geeft inzicht in hooggevoeligheid. Er volgden nog vijf boeken. In 2020 verscheen mijn boek ''De DoorzetSTER: een ode aan de liefde.'' Over ziekte, rouw, verlatingsangst en een nieuwe liefde met wie je weer gelukkig wordt. Met mijn boeken, lezingen en gespreksvoering geef ik inzicht in levensthema's en maak deze bespreekbaar.

View Comments

    • Wat mooi Pascal.
      Mij raakt altijd zijn kunnen verplaatsen in een ander.
      Echt een geweldig mens is rouwcoach Paul Stolwijk.
      Groeten van Marianne

Recent Posts

Klaus Kenneth  Geboren in haat herboren in liefde, recensie

Klaus Kenneth overleefde zijn eenzaamheid met zijn gitaar en meisjes totdat hij God vond Klaus…

6 dagen ago

200 jaar KNRM , Katwijks Museum toont Redders op zee

200 jaar KNRM, Katwijks Museum, expositie Redders op zee. De KNRM (Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij)…

2 weken ago

Grimbergen, over de overtuiging en veerkracht van kanunniken

Grimbergen, prior Johan Goossens van de abdij der Norbertijnen. Op de achtergrond de abdij en…

4 weken ago

Maassluis, trots op haar maritieme historie en op Abraham Kuyper

Maassluis, 1924, koningin Wilhelmina zwaait naar de burgers vanaf het balkon van het raadhuis (nu…

1 maand ago

Arendo Joustra en zijn 607 lijstjes over de journalistieke wereld

Arendo Joustra bij WNL op zondag, 17 maart 2023 Arendo Joustra was 24 jaar lang…

1 maand ago

Katwijks Museum laat voormalige schilderskolonie herleven

Katwijks Museum, 29 februari 2024. Uit een vaas vol visitekaartjes trok ik de gelukkig voor…

2 maanden ago