Wasschilderen / encaustic art: op bezoek bij wasschilder Peter de Jongste

Aan de muur hangen verschillende werken van (bijen)was en hars gemaakt. Ze vallen op door hun glans in allerlei kleuren. Peter en ik zijn op bezoek bij wasschilder Peter de Jongste in Zwolle.

‘’Zelfs als ik veertien dagen lang zou praten over wasschilderen, val ik pas na die twee weken in herhaling’’. Peter de Jongste raakt niet uitgepraat over wasschilderen ofwel encaustic art. In zijn atelier praat hij met Peter en mij over  één van de oudste bekende schildervormen: wasschilderen ofwel encaustic art.

Wasschilderen met strijkbout

Op de zool van een verfijzer, dat lijkt op een strijkijzer, brengt Peter de Jongste laagjes verf aan. Vervolgens strijkt hij met het ijzer over encaustic schilderkarton. Dat laat sporen na in wonderlijke en mystieke vormen. ”Er valt van alles in te ontdekken”, zegt Peter. En ik denk aan zijn werk ‘’Naar het licht’’. Geestelijken en veel anderen, onder wie ikzelf,  zien hierin een Bijna-doodervaring. En wat zie je in de Iceskater?

Klock Painting

Peters atelier is een kleine kunstgalerie op zich met de toepasselijke naam ”is dat wat”. Er valt veel te zien. Een grote stapel boeken over wasschilderen omnderstreept Peters gedegen kennis over enthaustic. Op één van zijn werken ontdek ik de wijzers van een klok.

Fayumportretten ontstonden door wasschilderen

‘’Weet je dat de Fayumportretten ook ontstonden door wasschilderen?’’ vraagt Peter de Jongste. ‘’Deze op hout geschilderde portretten plaatsten ze met de mummie in de graftombe. Daardoor bleven ze bewaard.

Eerste iconen

Trouwens ook de eerste iconen kwamen tot stand door wasschilderen ofwel encaustic.  Aan bijenwas voegden ze voor de kleur pigment toe en brandden dat in op hout. Dat inbranden heet in het Grieks ‘’encaustic’’. Door de opbouw en de lagen krijgt het werk verschillende dimensies.

Enkele hulpmiddelen bij het wasschilderen

● In de oudheid kwam het wasschilderen tot stand met open vuur. Tegenwoordig doen ze dit met op te warmen apparaten. Bijvoorbeeld een schildersijzer; anders dan een strijkijzer blijft dit op constante temperatuur.
● Kwasten, paletmessen, verfrolletjes, rubberkammen, tissues etc. Een en ander is afhankelijk van de ondergrond.
● Ondergrond. Dat kan zijn: encaustic schilderskarton, perkamentpapier of gewoon tekenpapier, maar ook linnen/canvasdoek of gewoon hout.
● Kaarsen. Lammie, de vrouw van Peter de Jongste, maakt prachtige waskaarsen in allerlei vormen. Van de Peperbus in Zwolle tot rozetten. Ze maakt zelfs een geldkaars met daarin 25 euro aan muntgeld, die je eerst moet opbranden om aan het geld te komen. De Peperbus is ook te koop bij Waanders en VVV en het Zwolsballetjeshuis.
● Mensen halen van alles uit deze vormen’’ zegt Peter. En ik denk aan zijn werk ‘’Naar het licht’’.

Wist je dat?

Wist je dat ze in de oudheid schilderden met kwasten van berkenbast? Echte kwasten kwamen pas veel later.
En wist je dat Peter de Jongste maar liefst 15 maanden moest wachten op zijn nieuwe rolstoel? Allemaal geharrewar binnen het pgb. De rolstoel  kwam daags voor ons bezoek. Peter was daarmee superblij.

Peter de Jongste organiseert workshops. Meer hierover en over wasschilderen lees je op zijn website over wasschilderijen.

Regelmatig schenk ik aandacht aan kunstenaars en initiatieven van galeries. Zoals schilderen aan zee in Katwijk.