Godfried Bomans ‘Levend Schaakspel’ herleefde na 53 jaar

Godfried Bomans was naast een uitmuntend auteur was ook een verwoed schaakliefhebber. Hij speelde een levende schaakpartij tegen wereldkampioen dr. Max Euwe op 27 augustus 1970 op het Doelenplein van Haarlem. Op deze locatie keerde het levende schaakspel terug op 27 augustus 2023.

De schrijver Godfried Bomans en schaakkampioen dr. Max Euwe speelden in 1970 tegen elkaar. Nu richtten alle ogen zich op schrijver en schaakgrootmeester plus komiek Tex de Wit. Hij bond de strijd aan met 7-voudig Nederlands schaakkampioen Loek van Wely.

Godfried Bomans ‘Levend Schaakspel’ 2023: De spelers

De Haarlemse burgemeester Jos Wienen speelde de witte koning en de Bloemendaals burgervader Elbert Roest de zwarte.  Naast hen stonden de koninginnen Roxane van Acker (  directeur van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland) en initiatiefnemer Sylvia van de Bunt. Kinderen vervulden de rol van pionnen.
De Haarlemse schaakclub Het Witte Paard speelde een verwoede strijd tegen de Bloemendaalse schaakclub Kennemer Combinatie. Van deze laatste was Godfried Bomans zelf lid. Destijds luidde haar naam nog Bloemendaalse schaakclub.

Godfried Bomans en het schaken van stukken

“Hij was gewoon alle schaakstukken te offeren ,tot hij één pion overhield. Met deze pion joeg hij dan zijn tegenstander de stuipen op het lijf,” schreef Bomans  in ‘’De avonturen van Bill Clifford.’’
Ook op 27 augustus verlieten de stukken een voor een het veld. De witte koning (Jos Wienen) bleef standvastig op zijn veld.  De zwarte koning (Elbert Roest) verschoof meerdere keren. Of hij zich nog een veld naar achteren wilde plaatsen. Dat deed hij met de woorden: ‘’Dat overkomt mij wel vaker.’’

Godfried Bomans; middelmatige schaker

Het levende schaakspel van 27 augustus eindige in een remise. ‘’Schaakt u zelf ook”’ vroeg ik na afloop aan Jos Wienen. Hij noemde zich een gewone huis-tuin-en keukenspeler. ‘’Ik speel beslist niet op enig niveau. Ik vind het gewoon een enige sport.’’
De burgemeester van Bloemendaal speelt zo mogelijk dagelijks even op een schaakcomputer. ‘’Het is voor mij pure ontspanning. Ik sta soms verbaasd over achtjarige jochies die je zomaar van het bord vegen,’’ sprak Elbert Roest.

De Blije Breisters van Welzijn Bloemendaal

De Blije Breisters van Welzijn Bloemendaal maakten voor elk schaakstuk een tenue. Volgens coördinerend vrijwilliger Christine van Schaik was de club meteen enthousiast. ‘’In februari 2023 vroegen ze ons of er creatieve dames waren om de hesjes te naaien. Dat waren er drie. We zijn begonnen om eerst het materiaal te kopen voor een laag budget. Dat hebben we al snel gedaan bij de Kringloopwinkel Mooi Zooi.
We hebben daar erg gelachen. Als je nog niet creatief bent wordt je het daar terstond. Daarna knipten we alle schaakstukken en naaiden ze aan twee kanten op de hesjes. Zo maakten we 32. We vonden het een gezellige bezigheid.”

Meer over Godfried Bomans

• Het Levend Schaakspel vormde het slot van het Derde Bomans Schaaktoernooi.  Hierin werkte de Bibliotheek Zuid-Kennemerland en Stichting Tijdsparen samen met de Kennemer Combinatie en Schaakvereniging Het Witte Paard plus Welzijn Bloemendaal en de gemeentes Haarlem en Bloemendaal.
• Stichting Tijd Sparen wil mensen met elkaar verbinden in gelijkwaardigheid en wederkerigheid.  
• Welzijn Bloemendaal wil samen met de inwoners en op hun eigen kracht welzijn waarmaken. 
• Godfried Bomans kon dingen haarscherp aan de kaak stellen. Zo bleek ook uit de expositie Van God los (Catharijne Convent 2022).  Volgens Godfried Bomans verhuisde God van de kerk naar de huiskamer, straat en het café. ‘’Hij wordt niet langer meer in de kerk gelokaliseerd maar in het gewone leven’’, stelde Bomans.

Wist je dat?

Wist je dat Godfried Bomans in de vooravond van zijn overlijden op 22 december 1971 bij de Bloemendaalse schaakclub speelde. Herman van Run memoreert: ‘De laatste schaakpartij was hem zwaar gevallen. Tot twee keer toe bood hij remise aan.
Hij had de boord van zijn overhemd losgemaakt, zijn das afgedaan. En ineens was hij weg, naar huis. Daar overviel hem een ongekende beklemdheid. Hij raakte panisch verontrust. Medische hulp bleek tevergeefs. Na nog geen half uur was hij reddeloos. 
Godfried Bomans werd 58 jaar. Zijn dood werd mede veroorzaakt door zijn eenzame verblijf op het onbewoonde eiland Rottumerplaat in juli 1971.

Zie voor meer interessante boeken en activiteiten de website van Bibliotheek Zuid-Kennemerland.