Zonder Haast: stillevens als protest tegen ’t verslaafd zijn aan online media

Sinds de komst van de smartphone raakte Nederland massaal verslaafd aan digitale media. Als een stil maar indrukwekkend protest daartegen zie ik de expositie Zonder Haast. Deze is tot en met 23 september te zien in galerie Staphorsius te Westzaan.

Na een mooie autotocht langs groene weilanden en groene Zaanse huizen rijden we het erf op van galerie Staphorsius. Binnen laten we ons verrassen door het prachtige  interieur met bruin en geel reliëf en gezellige zithoekjes.

Zonder Haast genieten versus sociale verschraling

: In gesprek met eigenaar Rob Staphorsius praten we al snel over de huidige tijd waarin zoveel mensen verslaafd zijn aan de smartphone. Rob noemt het  ‘’sociale verschraling’’. Met een ‘’like” geven we snel een mening over een bericht. Zonder zelfs een bericht goed gelezen te hebben.
‘’Oppervlakkigheid woekert als een virus door in ons sociaal gedrag’’, schrijven Rob en Rina Staphorsius in de fraaie catalogus van de expositie.  ‘’En dat niet alleen in de online wereld maar ook in de echte. Hoeveel luttele seconden staat een bezoeker van een museum nog stil bij een kunstwerk?
Er wordt snel even een selfie genomen met een kunstwerk en gedeeld op Facebook, Instagram of Snapchat. Er lijkt geen tijd om deze buitenwereld aandachtig te bekijken. De binnenwereld is een schermpje dat ons gevangen houdt. Met onze lustrumexpositie ( Zonder Haast)  biedt onze 50 jarige Galerie Staphorsius  de kans om even los te komen van die binnenwereld.’’
In stilte genietend  wandelen Peter en ik langs de stillevens van nationaal en internationaal bekende kunstenaars.  Van hyperrealisme tot een meer impressionistische stijl, maar ook beelden en objecten voor in de vrije ruimte. Van Jos Anraad en Dirk Bal tot en met Henk van Kalken en Jaap Wijtenburg.

Zonder Haast: Jan Teunissen

Bij het werk ‘’Kerkinterieur’’ van Jan Teunissen (1949) sta ik stil. De mysterieuze en Clair-obscurachtige sfeer van de kerk raakt me. Links zie ik een Mariabeeld met gevouwen handen en rechts een kerkraam met blauw. Dat geeft me het gevoel alsof ik zo de kerk binnenloop recht naar een biechtstoel. Wat valt hier te biechten? Of stelt het iets anders voor? Ik weet het niet.
Dan ontmoet ik Jan Teunissen. Een vriendelijke, stille, man. ‘’Schilder je al lang?’’ vraag ik hem. ‘’Ik schilder al 35 jaar, dus de helft van mijn leven. Het begon in 1983 na een bezoek aan onze schilderende buurman.
Daar zag ik een mooi schilderij. Samen met mijn vrouw overwoog ik het te kopen. Toen besloot ik om het eerst zelf te proberen.  Zo werd schilderen een deel van mijn leven. De passie houdt nooit op, Dag en nacht ben je ermee bezig, ook met alles erom heen zoals onder andere exposities.’’
Gevraagd naar zijn visie op deze tijd van digitale media,  antwoordt Jan Teunissen:  ‘’Er is veel verloren gegaan. Ook qua respect, waarden en normen.”
Dat is heel jammer. Tja wat doe je daartegen? Ik probeer ervoor te zorgen binnen mijn eigen klein en beïnvloedbaar kringetje zaken als respect en waarden en normen goed te hanteren. Doet iedereen dat dan zijn we een eind op de goede weg.’’

Zonder Haast: Hub Pollen

Verder lopende kom ik bij de stillevens van Hub Pollen (1946). Op slag raak ik verliefd bij het zien van zijn werk vol details. Een bos asperges met rood koortje doet me watertanden. Ze zijn nog niet klaar om zo maar in te bijten. Het kontje oogt harder en moet dus nog worden afgesneden.
Het werk van Hub doet me beseffen hoe mooi eenvoud in al haar schoonheid is. Zoals ook bij dit ene bos asperges op een donker geschilderd doek. Slechts enkele voorwerpen of enkel stuks fruit vindt Hu voldoende voor een stilleven.
Hub begon ca 1995 met schilderen. Sinds 2011 staat hij ingeschreven bij de KvK en als autonoom kunstenaar werkzaam. Waarom hij schildert? Zelf zegt Hun daarover: ‘’Omdat ik altijd al interesse had in tekenen en schilderen.

Speciaalzaak in groenten en fruit

Tot 2001 hadden mijn vrouw en ik een speciaalzaak in groenten en fruit. In 2001 zijn we om gezondheidsredenen daarmee gestopt. Midden jaren ‘90 pakte ik op wat al lang had willen doen, namelijk schilderen met olieverf. Sinds 2007 heb ik mij volledig toegelegd op het schilderen van Stillevens.
Het heeft mij geholpen om uit het dal van een depressie te geraken. Het geeft veel voldoening om iets te mogen creëren waarmee je andere mensen een plezier doet.’’
Gevraagd naar zijn visie over deze tijd met al dat staren op schermpjes, antwoordt Hub Pollen: ‘’Dat is het gevolg van het digitale tijdperk. Wat je daartegen doet? Probeer het gebruik van PC, tablet en smartphone te beperken tot noodzakelijk gebruik. Dat lukt mij zelf aardig. Ik vind het wel beangstigend om te zien en te horen dat de verslaving wat dat betreft, vooral bij de jeugd, toeneemt.’’

Zonder Haast: Britta Seifert

Peter en ik lopen weer verder. Aangenaam verrast kijk ik naar het werk van Britta Seifert (1963), Een warme en hartelijke vrouw met een zwarte bos krullend haar en vriendelijke ogen. Haar werk ‘’Crane’’ doet me wanen in een surrealistische wereld vol oosterse mystiek.
Haar kunst gaat over het verlangen om iedereen te laten zien hoe mooi de wereld om ons heen is. Ze neemt me mee naar buiten om over haar werk te vertellen. Binnen in de galerie is het daarvoor te druk. ‘’Ik zou graag willen dat mensen mijn werk voelen’’, zegt ze.

Gefixeerd op wat ze ziet en voelt

‘’In mijn werk ben ik gefixeerd op wat ik zie, voel en ervaar”, zegt Brita. ”De vluchtige momenten van het leven om mij hen groeien uit tot een beweging van expressie van symbolische en poëtische concepten. Wanneer ik begon te schilderen? Op mijn elfde.
Ik lag met een gebroken been in het ziekenhuis en wist niet wat ik moest doen. Toen begon ik maar te tekenen en te schilderen. Vanaf dat moment heeft het me nooit meer losgelaten. Het heeft me altijd door depressies heen geholpen, Als je ergens niet over kunt praten, dan gaat het toch weg door te schilderen.’’
Gevraagd naar haar visie over de digitale tijd van nu, zegt ze onomwonden: ‘’Ik ben blij dat ik niet meer zo jong ben. Het is jammer dat de tijd zo snel geworden is en mensen daarin meegaan, Jammer dat er niet meer zo veel tijd is om te genieten. Daarom ook ben ik blij met de expositie Zonder Haast.’’

Zonder Haast: te zien t/m 23 september 2018 in galerie Staphorsius met o.a. werken van:

● Hub Pollen; zijn werk is onder andere te zien bij van Loon Galleries te Vught, bij Art Gallery Rozendaal en in Hubs eigen galerie aan huis in Reuver. Verder bij wisselende exposities her en der in het land.
● Jan Teunissen; zijn werk is onder andere te zien bij: kunsthuys Best en Galerie Montulet in Gouda, galerie Kompaen in Lisse. Over het werk van Jan Teunissen verscheen het boek ‘’leven en stilleven van een kunstschilder’’.
● Britta Seifert; het werk van Britta Seifert is te zien in galerie Pictura te Aijen.
● Ik geniet steeds weer van de stillevens van Hub Pollen. 

Wist je dat?

Wist je dat galerie Staphorsius uiterst selectief te werk gaat bij het uitkiezen van kustenaars? Zoals Rob Staphorsius zegt; “Ik moet geen eendagsvliegen hebben. Eerst noteer ik tijdens exposities de namen werken die me raken. Kom ik ze daarna nog een tegen, dan nodig ik ze uit.’’

Zie voor meer informatie de website van Galerie Staphorsius.