Rouwcoach Paul Stolwijk schreef het boek ‘Rouw verdient respect’. Dit geeft inzicht in verlieservaringen en maakt deze bespreekbaar. Op 3 november presenteerde hij zijn boek bij Samsam Uitvaartcoaching te Rotterdam.
Paul Stolwijk is niet alleen rouwcoach maar ook pastor. Op verzoek van zorginstellingen en uitvaarttondernemers verzorgde hij ongeveer tweehonderd uitvaartdiensten. Zijn boek raakte mij zodra ik het oppakte.
Rouwcoach Paul Stolwijk en zijn missie
Een gekneusde paddenstoel in vervallen aarde siert de hardcover. Het is als een symbool van de vergankelijkheid die we in onze prestatiemaatschappij maar al te graag wegstoppen. Het zien van dit stukje natuur geeft me een gevoel van rust en warmte. In onze maatschappij praten we liever niet over verlieservaringen. ‘Ook ik als professional moest letterlijk en vooral figuurlijk een drempel over om met lotgenoten te praten. Ik werd daardoor dichter bij mezelf gebracht en ervaarde weer de kracht om verder te gaan’, schrijft Paul als ervaringsdeskundige in zijn voorwoord.
Rouwcoach Paul Stolwijk en zijn eigen verlieservaringen
Zelf komt rouwcoach Paul Stolwijk uit een heel diep dal. Hij verloor niet alleen zijn dierbare naasten maar ook zijn toekomstplannen, identiteit, financiën en relaties. In ‘Rouw verdient respect’ blikt hij hierop terug in enkele korte dagboekfragmenten. ‘Door tegenslag heb ik mezelf leren kennen. Ben sterker geworden. Accepteer ik mezelf zoals ik ben. Ben ik weer mezelf geworden, maar dan anders.’ (Dagboekfragment aan het begin van Hoofdstuk 1: Door tegenslag sterker worden).
Rouwcoach Paul Stolwijk en andermans verlieservaringen
Rouw Verdient Respect gaat vooral over andermans verlieservaringen. Als rouwcoach weet Paul Stolwijk zich steeds weer in zijn medemens in te leven. Dat lees ik in de hoofdstukken 3 t/m 5. :
- Rouw verdient aandacht, hoe krijg je er grip op en hoe ga je ermee aan de slag?
- Beleefde rouw: je zet niet zomaar een punt achter rouw, het kan een leven lang duren;
- De triggers van de herbeleving: angst, schuld, woede. Emoties doven nooit uit. (hoofdstuk 5);
Hoofdstuk 6 tenslotte omschrijft rouw als het ervaren van zelfrespect bij het herbeleven. Ook wijst dit laatste hoofdstuk op jezelf een nieuw begin gunnen. ‘Rouw verdient respect’ eindigt met een zelfonderzoek en een boekenlijst om je verder te verdiepen in dit thema.
Rouwcoach Paul Stolwijk en perimortale ervaringen
Hoe ga je om met perimortale ervaringen? Dat zijn ervaringen die doorgaans alleen door de stervende worden waargenomen. Niet alle stervensbegeleiders weten hier goed mee om te gaan. Veelal durft de stervende er niet over te praten uit angst niet begrepen te worden. Dat ligt bij Paul Stolwijk anders. Hij verplaatst zich in de stervende en staat open voor diens veelal onverklaarbare belevenissen. Zelf beleefde Paul in 1993 een Bijna Dood Ervaring. Hij mocht even tippen aan het leven hierna en beschrijft het hiernamaals als een wereld waarin ervaringen en materie continu stromen.
Paul kreeg tijdens zijn BDE een tunnelervaring. Zelf kreeg ik deze in 1988 tijdens het overlijden van mijn moeder. Ik schreef daarover in ‘Doorheen het leven doorheen de dood.’
Tot tranen toe ontroerd
Bijna halverwege het boek raak ik op pagina 49 tot tranen toe ontroerd. Paul beschrijft hier dat overledenen de stervende komen halen. Zelf maakte ik dit mee in 1989 tijdens het sterven van mijn vader. Mijn man Roel (1946-2008) en ik zagen een hand die naar mijn vader reikte.
Mijn vader vroeg: ‘ben jij dat Riek?’ Zij was mijn moeder die een jaar eerder overleden was. Op het gezicht van mijn vader verscheen een intens blijde glimlach. Wanneer ik dit verhaal aan anderen vertel dan vinden sommigen dat maar vreemd. Zo niet rouwcoach Paul Stolwijk. Ook daarom voelt zijn boek voor mij als thuiskomen.
Omgaan met sterven, de dood, uitvaart en rouw
- Paul Stolwijk; Rouw verdient respect. ISBN 9789493240551, Uitgeverij U2pi, €19,50.
- Perimortale ervaringen en Bijna Dood Ervaringen werden door mijn man Roel en mij waargenomen tijdens het sterfbed van mijn moeder, vader en Roel zelf. https://www.cultuurblogger.nl/2018/03/08/bijna-dood-ervaringen-van-roel-en-mij/
- Over de componist Mahler en zijn fascinatie voor de dood verscheen de indrukwekkende film ‘’The echo of Being’’ .
- Bij de het voorbereiden van een uitvaart volgens de cultuur van de Marrons in Suriname wordt contact gezocht met overledenen. In Nederland verzorgt Mariska de Jong onder andere deze uitvaarten.
- Paul Stolwijk presenteerde zijn boek ‘Rouw verdient respect’ na een bijeenkomst over het thema ‘Hoe voorkom je schulden door uitvaarten ?’ Organisatoren waren Paul en twee collega’s van het ouderenwerk in Den Haag Moerwijk. Tijdens deze bijeenkomst gaf de oprichtster Ardy Moeijers van Samsam Uitvaartcoaching te Rotterdam op een inspirerende wijze voorlichting over onderhavig thema.
- Op 25 december preekte Paul Stolwijk over Licht in de duisternis.
- Paul Stolwijk houdt ook lezingen over rouwverwerking.
Wist je dat?
Wist je dat Paul Stolwijk ook workshops en lezingen over de uitvaarthistorie, rouwverwerking en -begeleiding geeft? In zijn boek geeft hij in hoofdstuk twee een schets van de uitvaarthistorie in Europa. Deze laat zien dat in het verleden de dood bij het leven hoorde. Op kerkhoven vierden de levenden zelfs kermis tussen de graven van de overledenen.
Kijk voor meer informatie op de Linkedin pagina van Paul Stolwijk. Of stuur een e-mail naar p.stolwijk@online.nl
Wat een bijzonder mooi initiatief om een boekje te schrijven over rouw. Er zijn ook zoveel mensen die vastlopen na het overlijden van dierbaren en niet worden begrepen omdat men vaak denkt dat het nu wel eens klaar moet zijn. Rouwen doe je een leven lang en pijn kan onverwachts opkomen, een geur of herinnering, een foto, en nog veel meer… Mensen aanvoelen is een hele kunst ja, en ik zie Marianne in gedachten het boekje oppakken en de energie gaat stromen, zoekt meteen nieuw leven, het komt bij Marianne binnen. Zo bijzonder vind ik dat, en binnen no- time schrijft ze weer een nieuw pakkend verhaal over Paul Stolwijk en zijn bijna – dood ervaringen, waar de schrijfster zelf ook zeker haar ervaringen mee heeft gehad. Er lijkt ergens een onzichtbaar koord te zijn, wij mensen lijken met elkaar verbonden en sommigen kunnen de ervaring verwoorden en kracht doorgeven. Er mensen mee troosten, zoals ik zelf mocht uitdragen tijdens mijn werk aan een begraafplaats. Een plaats waar intens wordt geleefd en verdriet doorleefd door nabestaanden. De pijn blijft een leven lang, de mate waarin onze omgeving er begrip voor toont kan echt troostend werken. Aandacht en tijd voor elkaar, het is soms ver weg in een verharde wereld, men geeft en heeft veel te vaak een oordeel. Mooi dat Paul Stolwijk dit boekje heeft geschreven, ik ben reuze benieuwd ernaar en wil het graag lezen. Weer een mooi verhaal van Marianne Visser – van Klaarwater, groet Riny X
Dank je wel Riny voor je prachtige recht uit je hart geschreven woorden. Dit boekje voelt voor mij zo sterk als thuiskomen en is zo herkenbaar. Jou zal het ook heel goed doem om te lezen. Peter en ik wensen je heel veel liefs. Marianne
Wat een hartverwarmende reactie van Riny. In mijn boek neem ik het op voor alle nabestaanden die hun leven lang de emoties van een verlies ervaren ook als het verbaal vermogen door o. a dementie wegvalt. Dementerende ouderen hebben mij geleerd dat een verlies een leven lang herbeleefd wordt. Rouwen duurt een leven lang.
De wijze waarop jij je verplaatst in dementerende ouderen ontroerde me toe ik daarover las in jouw mooie boek ”Rouw verdient respect”. Je stelt je zo mooi open juist voor deze mensen die zich wellicht vaker dan wij verwachten niet begrepen voelen. Tegelijkertijd besef je ook dat je van hen kunt leren zoals het herbeleven van rouw en dat is iets waar je maar weinig over hoort en leest.
Peter en ik wensen je een prettig weekend.