Monastieke stilte in film ‘’Where are you Adam?’’ leidt tot bezinnen

Monastieke stilte. Dat raakt mij in de film “”Where are you Adam?” Op uitnodiging van Katia Novikova uit Oekraine bezochten Peter en ik de film in het Verhalenhuis van Haarlem. De door Aleksandr Plivka gemaakte film ontroerde me diep.

1 september 2022. Meditatieve Byzantijnse klanken vullen de theaterzaal van het Verhalenhuis in Haarlem. Het is als het gefluister van engelen. Het zaallicht dooft en Alexander Plivka zet een lied in. Hoewel de zaal vol zit blijft het muisstil. Alleen zijn daar de klanken die lijken ingefluisterd te zijn door engelen. Ze  nemen me mee naar de monastieke stilte van de monnikenrepubliek Mount Athos.

De monastieke stilte van Mount Athos

Monastieke stilte beheerst het monnikenleven op Mount Athos. ’De stilte beroert de snaren van de zaal’’, zegt filmmaker Aleksandr Plivka. ‘’Wat is het prachtig als je in je leven je eigen kruis draagt’’, zegt hegumen (overste) Gregonda Gregory in de film.
Lijdende aan diabetes heeft de hegumen nog maar kort te leven. Bij het overzien van zijn leven erkent hij spijt te hebben monnik geworden te zijn. ‘’Maar het leven is niet wat je wil maar wat je krijgt’’ erkent hij.   

Monastieke stilte en Respect

’Ons uitgangspunt is het betonen van respect’’, zegt diaken Aleksandr Plivka (41) voor de aanvang van de film. ‘’Niet alleen voor deze wereld van monastieke stilte maar ook voor jullie. We willen jullie niet van jullie gedachten ontvreemden.
Het hart, de gevoelens, de gewaarwordingen, de ervaringen van een ander. Dat alles is misschien wel het meest verboden terrein op de planeet Aarde. Daarom was het voor ons – de makers van de film – heel belangrijk om de levensruimte van onze helden niet binnen te dringen. Ook om het ritme van uw harten en gedachten niet te verstoren. Het was voor ons belangrijk dat iedere toeschouwer na het zien van de film de zaal verlaat met dezelfde mate van vrijheid waarmee hij is gekomen.’’

Hard werken zonder beloning

‘’Alles in deze film is echt maar het belangrijkste is de monastieke stilte. Het gaat niet alleen om kijken en luisteren. We willen jullie vooral laten dopen in de sfeer van Mount Athos.’’
Dan begint de film met de woorden van de hoofdpersoon. Deze drukken zijn innerlijke gedachte uit waarmee hij zijn hele leven heeft geleefd. Deze hield hij zelfs voor zijn monniken zorgvuldig verborge.
Deze gedachte gaat over veronachtzaming en houding ten opzichte van hem. Voor de producent van de film, Protodiaken Alexander Pliska, werd het portret van de hoofdpersoon pas duidelijk nadat hij deze woorden hoorde. Dit gebeurde 10 jaar na  hun kennismaking.

Onderdompelen

‘’Alles in deze film is echt maar het belangrijkste is de monastieke stilte. Het gaat niet alleen om kijken en luisteren. We willen jullie vooral laten dopen in de sfeer van Mount Athos.’’
Dan begint de film met de woorden van de hoofdpersoon. Deze drukken zijn innerlijke gedachte uit waarmee hij zijn hele leven heeft geleefd. Deze hield hij zelfs voor zijn monniken zorgvuldig verborge.
Deze gedachte gaat over veronachtzaming en houding ten opzichte van hem. Voor de producent van de film, Protodiaken Alexander Pliska, werd het portret van de hoofdpersoon pas duidelijk nadat hij deze woorden hoorde. Dit gebeurde 10 jaar na  hun kennismaking.

Genade

De woorden van hegumen Gregory aan het eind van de film raken me. “Als ons leven uit honderd stappen bestaat, dan zijner slechts drie of vijf van onszelf. De overige stappen neemt God. Maar die drie of vijf stappen moeten we echt zelf nemen.
Een van de  deze stappen brengt je tot berouw. Waarom riep God Adam? Niet omdat hij niet wist waar hij was. Hij riep Adam op tot berouw.’’ Met deze woorden eindigt deze prachtige film over de menselijke ziel en fundamentele waardes. Over opstanding en berouw. De genade bestaat uit de opname in Gods Koninkrijk. 

Over Where are you Adam, een film over de monastieke stilte van Mount Athos

• De première van ”Where are you Adam?” vond plaats in De Balie.
• Where are you Adam is een unieke film over de monnikenrepubliek Mount Athos.
• Vluchtelingen uit Oekraïne kunnen een waardevolle bijdrage leveren aan een maatschappij met meer verbondenheid en liefde voor elkaar.
• Interview met Aleksandr Plivka en speellijst Where are you Adam.
• Stilte stemt tot nadenken. Dat geldt ook voor de Benedictijnermonnik Thomas Quartier.

Wist je dat?

Wist je dat aan de film tien jaar omgang met de hoofdpersonen vooraf ging? ‘‘We hebben er vier jaar aan gewerkt”, zegt Aleksandr. ”Tien keer waren we op Athos om te filmen. Daarvan is 80 uur beeldmateriaal gemaakt. Als resultaat ziet de 80 minuten durende film ”Where are you Adam?” over Mount Athos en de monastieke stilte. ”

Neem voor meer info en reserveren contact op met katia.novikova@sfk.com