Terug naar kantoor: antropoloog Daniëlle Braun geeft tips

Terug naar kantoor. Eenmaal ontsnapt aan de intelligente loc down verruilen we het thuiswerken weer voor het kantoorleven. ‘’We zijn tribale wezens’’, zegt antropoloog Daniëlle Braun. Met natuurvolkeren als voorbeeld helpt ze ons op weg naar de nieuwe samenleving. In mei 2020 verscheen haar boek ‘’Tribaal kantoorgedoe’’. 

Terug naar kantoor. Ik moet er niet aan denken. Van mijn 19^e tot mijn 29^e jaar had ik een kantoorbaan. Ik hield het nergens uit, Zodra het leuke van een nieuwe baan verdween, wilde ik iets anders. Zo wisselde ik in die tien jaar maar liefst dertien keer van baan. Totdat ik in dienst kwam bij de NOS. Ik raakte verliefd op collega Roel (1946-2008). Eenmaal met hem getrouwd verliet ik het kantoorbestaan

Terug naar kantoor? Niet voor mij

Terug naar kantoor hoefde voor mij niet meer. Ik dook het sociale circuit in en vervulde diverse bestuursfuncties. Roel bleef het kantoorbestaan trouw. Maar liefst 25 jaar werkte hij bij de NOS.
Zijn chef Gerard schreef in Roels jubileum- en afscheidsalbum. ‘’Je behoort tot de bijna niet meer voorkomende categorie werknemers, die bijna een geheel werkzaam leven bij een werkgever doorbrengt.’’

Terug naar kantoor en homo sapiens

Tijden zijn veranderd. Wat bleef is het ‘’tribaal kantoorgedoe’’ zoals Braun het noemt. ‘’We zijn homo sapiens. Tribale wezens. We houden van groepen. Samen voelen we ons veiliger in het verslaan van sabeltandtijgers. Onze prefrontale cortex is nog maar kort geleden ontstaan. Als het spannend is, dan schakelen we over op ons oerbrein.’’ 
Massaal rijden de auto’s me weer voorbij tijdens mijn fietstochtje ’s morgens om kwart voor zeven naar het ouderenuurtje van de supermarkt. De kantoorfreaks zijn het thuiswerken zat. Ze  missen het praatje bij het koffieapparaat.  Als tribale wezens willen we weer samen zijn.

Terug naar kantoor en rituelen

Maar hoe doen we dat? ‘’Met rituelen’’ zegt Braun. Meer daarover lees ik in haar boek ‘’Tribaal kantoorgedoe’’ . Ze keek de kunst af van natuurvolkeren die ze wereldwijd bezocht.
Als voorbeeld noemt ze het verwijderen van bepaalde personen zoals sommige  natuurvolkeren dat doen na een ramp. Ze smeren hem in met knoflook en peper en offeren hem aan de goden. Ik kan het me niet voorstellen. Ik kies liever voor het door Braun genoemde op non actief stellen of wisselen van chef.

Territoriumdrift

Wij mensen hebben als tribale wezens last van territoriumdrift. Net zoals de apen. Zij plassen over elkaar heen om zo hun eigen terrein aan te duiden.  Wij gebruiken liever ons ellebogenwerk. Volgens Braun slaat dat vooral toe in kantoortuinen.
Roel bezondigde zich daar niet aan. Wat hij wel deed? Samen met collega Carla haalde hij van alles uit. Samen plakten ze de bureaula van een collega dicht en verstopten zijn broodtrommel. Ook gooide de anders zo bedaarde Roel met perforators. Pure territoriumdrift, zoals we dat ook zien bij apen. Tja, dat mis je bij al dat thuiswerken. Nu verlangen we ernaar, maar straks?  
Hoe keren we vanuit thuis werken terug naar onze collega’s zonder geïrriteerd te raken? ‘’Met rituelen als vluchtheuveltjes naar het veranderen’’, stelt Braun. Zoals ook de natuurvolkeren dat doen bij de overgang van oud naar nieuw.

Recensie ‘’Tribaal Kantoorgedoe’’

‘’Tribaal Kantoorgedoe’’ is een klein boekje van 5 x 15 cm en 114 pagina’s.In vijf hoofdstukken geeft het een verfrissende en verrassende kijk op de mens als tribale wezens. Beeldend beschrijft ze hoe al dat tribaal kantoorgedoe ons kan benauwen.
‘’We schieten pijlen op elkaar af’’, schrijft Braun. Zelf  herinner ik me met een glimlach hoe ik met een collega het archief indook. Tussen al die saaie mappen was een avontuurtje een leuke afleiding in het kantoorbestaan.
Nu glimlach ik om ‘’Tribaal Kantoorgedoe’’ van Danielle Braun. Met veel humor biedt ze een scherpe blik op het kantoorbestaan. Ik geniet van de vele illustraties en een gedicht met als beginregels:  ‘’Als je anders kijkt, zie je zoveel meer.’’

Terug naar kantoor? Bereid je voor met ‘’Tribaal kantoorgedoe’’

In het laatste hoofdstuk van ‘’Tribaal kantoorgedoe’’ geeft Danielle Braun tips voor het nieuwe samenzijn:
● Aandacht is het nieuwe goud: Danielle Braun rekent af met maximaal multitasking. Dat kan ons brein niet aan. We moeten af van de gedachte dat wel altijd moeten presteren en bij moeten blijven. We moeten ons focussen op wat er echt toe doet.
● Besef dat je ongelukkig wordt door te veel inspraak:  ‘’De laatste tien jaar zijn we op het gebied van inspraak in een stroomversnelling terechtgekomen’’, zegt Braun. ‘’De top van de apenrots gloort, maar die kun je net  niet aantikken’’
● Leer wachten op je beurt: We willen steeds sneller. Het maakt ons eenzamer en put ons uit.
●Daniëlle Braun, Tribaal kantoorgedoe, (Boom/Management IMPACT mei 2020).

Wist je dat?

Wist je dat ik pas op mijn 38e mijn schrijftalent ontdekte? Een jaar later begon ik mijn eigen journalistieke bureau onder de naam Vikla Press. Samen met Roel maakte ik wereldwijd reportages over kaas, wijn en delicatessen. Totdat Roel in 1997 zijn eerste zware hartaanval kreeg. Sinds 2001 schreef ik vijftien boekjes voor de populair wetenschappelijke serie Actuele Onderwerpen. Eind juni – half juli 2020 verschijnt bij uitgeverij U2pi mijn 7^e grote boek. Het krijgt als titel: ‘De Doorzetster: een ode aan de liefde’’. Zie ook: Marianne Visser van Klaarwater, publicaties.

Soms schrijf ik over levensthema’s. Zoals over kindermishandeling n.a.v. het boek ‘’Verdwenen’’ van Rob Oostveen.