ANBO 120 jaar; jubileummagazine richt de schijnwerper op illustere leden

ANBO viert op 9 september 2020 haar 120^e verjaardag. De afkorting betekent: Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen. Ze werd op 9 september 1900 opgericht als de Bond voor Staatspensionering (BvS) met als doel een allemans pensioen. Initiatiefnemer was de verzekeringsman en publicist G.L, (Gerardus Lambertus) Janssen. Maar wat bewoog hem?

De naam Perio was niet de enige schuilnaam voor de verzekeringsman en publicist Gerard  Janssen (1859-1932). Wat pseudoniemen  betreft was hij koploper in het Nederlandse taalgebied. Hij had er ongeveer 20. Over de reden daarvoor zij hij kort en bondig:
‘’Janssen is in Holland geen naam. Ge kunt evengoed ‘man’’ of ‘mens’ heten. Om deze reden, en vroeger terwille van de veiligheid (als ‘radicaal’ socialist’) schreef ik onder pseudoniemen.’

ANBO en BvS: opkomen voor ouderen

In 1900 verkommeren veel Nederlanders van de armoede in krotten en sloppen. Dat treft vooral ouderen in grote steden. De overheid beschermt ze op geen enkele manier en werkgevers willen niets van hen weten. 
Door zijn moeder calvinistisch opgevoed voelt Gerard Janssen zich na  een levensbedreigende ziekte begeestert door het socialisme. ‘’Het was vooral de navolging Christi (van Christus. MVvK)) die erin klonk, die mij aangreep. Dat was het: ‘’Jezus leer om te zetten in daden.’’

Geestelijk vader van ANBO en Domela Nieuwenhuis

Hij raakt onder invloed van Domela Nieuwenhuis. Hij woont in dezelfde straat als Gerard Janssen.  Ze raken met elkaar bevriend en voelen zich geestelijk met elkaar verwant. Aan hun vriendschap komt in 1894 een einde door het radicaliseren van Nieuwenhuis.
Voortaan noemt Janssen zich ‘’een verbleekte socialist.’’ Sindsdien wil hij ook niets meer weten van politieke partijen.  In de strijd voor een vooral voor ouderen betere wereld noemt hij zich voortaan Perio.
Mijn man Peter Lasschuit (1935) herinnert zich nog dat zijn moeder en andere kinderen van zijn oma haar elke zondag een rijksdaalder brachten. ‘Anders kwam ze de week niet door ‘, zegt hij.

Perio: ik zal beproeven

Janssen kiest voor deze naam wegens Peer Corstiaan. In deze schrijver herkent Gerard  zijn eigen opgewektheid en groot verantwoordelijkheidsbesef voor zijn vrouw en maar liefst zeven kinderen.  ‘’Die hard werken noodzakelijk maakte als geneesmiddel tegen zekere kwaal.’’ En die kwaal was geldgebrek.
Een pastoor ontdekt de oorsprong. Het  betreft een in onbruik geraakt Latijns woord met als betekenis: ‘’Ik zal beproeven.’’ Het tekent de strijd die Perio aangaat omwille van een staatspensioen. Perio kan de door armoede ontstane wantoestanden niet langer aanzien.

Bond voor Staatspensionering

Op 9 september 1900 richt hij de Bond voor Staatspensionering op. Doel is een ouderdomspensioen in de vorm van een gelijk bedrag voor iedereen vanaf zijn 65^e. De Staat dient dit te betalen vanuit de opbrengst van belastingen naar draagkracht.  
In 1916/1917 stelt Perio voor om de doelstelling van de Bond uit te breiden naar het verzorgen van bejaarden in tehuizen en gestichten. ‘’Hun situatie is soms aller ellendigst’’, stelt Perio.
Na de eerste wereldoorlog treedt de Invaliditeitswet in werking. Loonwerkers van 65+ ontvangen van de Staat een uitkering. Er komt een rentekaart waarop ze zegeltjes moeten plakken. Na 50 jaar plakken hebben ze recht op een uitkering van f 2,72 per week.

ANBO: Toen en nu

Door de tweede wereldoorlog verdampt het spaargeld. Na de oorlog is 13% van de ouderen afhankelijk van de financiële steun van hun kinderen. 6% werkt door tot na hun 75^e. In 1947 komt Willem Drees als minister van Sociale Zaken met de Noodwet Ouderdomsvoorziening. Tien jaar later wordt de AOW ingevoerd. Voor deze prestatie krijgt de minister de naam ‘’Vadertje Drees.’’  
Nu, 120 jaar na de oprichting, zet ANBO zich nog steeds in voor haar leden: de ouderen in Nederland. Als ‘Gids voorgoed ouder worden’ strijdt ze voor het behoud van een goed pensioen.

Van de Bond voor Staatspensionering naar ANBO

• ‘’Ik ga op voor hen wier levenszon ondergaat’’ stelde Perio. En dat doet de ANBO nog steeds door:
• Het verdedigen van de belangen voor ouderen op het gebied van inkomen, gezondheid en wonen.
• Het verlenen van individuele hulp met een Raad & Daad Advieslijn;
• Het geven van deskundig advies voor het beveiligen in en om de woning, het invullen van de belastingaangifte en het aanvragen van Wmo.
• Om haar 120^e verjaardag te vieren vinden er in 2020 verschillende evenementen plaats.
• In een speciaal jubileummagazine zetten ze hun leden in het zonnetje. Ook Peter en ik kregen daarvoor een uitnodiging. Na een interview over wie we zijn en wat ons beweegt volgde een fotoshoot. Maar niet eerst nadat we door bekende visagisten zo mooi mogelijk gemaakt waren.
• Bron voor dit artikel is: Perio – G. L. Janssen, geschreven door zijn achterkleinzoon Hans Verhoeff. Uitgegeven door: De Nieuwe Haagsche. ISBN 9 789077 032077;
• In 2020 verschijnt mijn boek De Doorzetstèr. Dit gaat over Peter en mij en over hoe we ons openstelden voor onze liefde voor elkaar na het overlijden van onze partners. Over hoe we, mede door globale gebeurtenissen veroorzaakte, relatieproblemen overwonnen. Vanaf 2001 tot nu verschenen er van 15 publicaties voor de populair wetenschappelijke serie AO en 6 boeken voor andere uitgevers. geschreven door Marianne Visser van Klaarwater.
• In 2022 bestond de KBO 70 jaar.

Wist je dat?

Wist je dat het eerste exemplaar van het jubileumnummer van de ANBO werd aangeboden aan Wouter Koolmees, minister van SZW? Hij feliciteerde ANBO en noemde de organisatie een relevante en betrouwbare gesprekspartner. ‘’ANBO heeft de afgelopen jaren laten zien de belangen van oudere burgers goed naar voren te kunnen brengen in het publieke debat. En ik ben vereerd dat ik in het jubileummagazine sta,” sprak de minister.

Kijk voor meer informatie op de website van de Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen.