Frans Lommerse van de Toneelschuur ontvangt ”Penning van verdienste”

Frans Lommerse nam op 10 februari afscheid als directeur van de Toneelschuur in Haarlem. Uit handen van burgemeester Jos Wienen ontving hij de Haarlemse penning van verdienste. In een vlammende toespraak wees de burgemeester op de betekenis van Lommerse.

In zijn toespraak noemde de burgemeester het jaar 2018 gedenkwaardig voor de toneelschuur. Vier maanden eerder presenteerde het theater het boek Toneelschuur 50. Dit geeft een interessant beeld van de geschiedenis van de Toneelschuur als ijkpunt voor theatervernieuwing.

Frans Lommerse en Arnold van der Ree: twee van de vier pioniers

Vernieuwend was de Toneelschuur zeker. Zoals ook blijkt uit een gesprek met Arnold van der Ree, die ik tijdens de ”borrel” spontaan ontmoette. Hij was 50 jaar geleden theaterdirecteur van het kleine theater in Delft. Samen met Parnassia in Amsterdam voerden we theater uit liefde voor het vak.
”Bij ons ging een voorstelling altijd door. Ook als er slechts drie mensen in de zaal zaten. Dit tot tegenstelling tot de grote theaters, die we oneerbiedig ‘’theaterboeren’’ noemden. Daar ging de voorstelling alleen door bij een zo goed als volle zaal.’’

Frans Lommers: 50 jaar geleden

Frans Lommers  kwam, zag en overwon. Veni, vidi, vici, zoals ooit Julius Caesar sprak. Nu wees de burgemeester op de woorden van Frans Lommers: ‘’Ik ben vijftig jaar geleden de Toneelschuur binnengelopen en ben er nooit meer weggegaan.’’
Hij begon als één van de jongste en werd één van de langstzittende directeuren ooit. Het was de tijd van de wereldverbeteraars. Ze, zoals ook Roel en ik, stonden aan de wieg van de wereldwinkel en van vernieuwend theater. Het woord ‘’directeur’’ was evenals het woord ‘’kapitalist’’ not done. Daarom noemde Frans Lommerse zich coördinator.

Toneelschuur: een thuis voor publiek en kunstenaars

Inspirerend met een onuitputtelijke energie en een groot doorzettingsvermogen. Met deze eigenschappen won hij zelfs uiteindelijk de sympathie van de gevestigde Haarlemse Stadsschouwburg.
Zoals Jos Wienen zei: ‘’Jouw werkweek begon naar eigen zeggen op maandagochtend om tien uur en eindigde op zaterdag, ergens rond middernacht. En dat dus vijftig jaar lang. Op die manier droeg je in aanzienlijke mate bij aan de ontwikkeling van de Toneelschuur zoals deze nu is: een thuis voor publiek en kunstenaars.”
Volgens tal van acteurs en theatermakers is de Toneelschuur het beste, leukste en fijnste theater van ons land. Zoals ook actrice Petra Lasseur in haar toespraak zei: ‘’Bij de Toneelschuur voel je je altijd welkom.”

Stichting Toneelschuur Produkties

In 1984 werd de Stichting Toneelschuur Produkties opgericht met Frans Lommerse als directeur en voorzitter. Kort en krachtig omschreef de burgemeester de Toneelschuur als: ‘‘hèt voorbeeld voor alle Nederlandse productiehuizen. De Toneelschuur groeide uit tot één van de grootste van ons land.’’
In 2003 werd het huidige fraaie theatergebouw geopend met daarin de To-
● In 2003 werd Frans Lommerse benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau;
● In 1992 ontving hij de Prijs van de Kritiek van de Kring van Nederlandse Theatertcritici. De jury prees hem voor de kritische en betrouwbare wijze waarop hij jarenlang de functie van programmeur uitoefende en de stimulerende werking van de Toneelschuur als theaterwerkplaats op de diverse disciplines van het Nederlands theater;
● In 2011 ontving Lommerse de Award van de belangenvereniging voor acteurs ACT. Dit wegens zijn inzet voor vernieuwing in het theater door nieuwe theatermakers een kans te geven.
● De Toneelschuur bestaat 50 jaar en gaf op 20 oktober de aftrap naar een feestelijk theaterseizoen.
● In het boek ‘’De Toneelschuur 50 jaar’’ lees je meer over dit theater. Geschiedenis van de toneelschuur in beeld en woord, Jos Schuring en Joost Swarte, 400 blz. art.nr. 9789064038679, € 29,95
● Frans heeft zich altijd hard gemaakt voor een professionele betaling van kunstenaars. Daarom vroeg hij als afscheidscadeau een stipendium bedoeld voor het eerste salaris van een jong talent bij Toneelschuur Producties. De totale opbrengst bedroeg op 10 februari 5.000 euro. Giften zijn nog steeds welkom.

Wist je dat?

Wist je dat de Toneelschuur en Filmschuur in 2017 voor het eerst de grens van 200.000 bezoekers overschreden? Sindsdien neemt het aantal alleen maar toe. Op de ranglijst van de vijftig grootste gemeenten staat Haarlem met zijn culturele aanbod prominent in de top tien. Zelf genoot ik in 2018 van de door mijn plaatsgenoten opgevoerde Chrismas Caroll in de Stadsschouwburg van Haarlem.

De Toneelschuur bestaat 50 jaar en viert dat met bijzondere voorstellingen.

Muziek verrijkt je leven, dat vindt ook Jeannette van Schaik.