Mariavespers van Monteverdi: muziekspektakel door de Nationale Opera

Mariavespers van Monteverdi gezongen door de Nationale Opera openden op 3 juni het Holland Festival. Het magistrale meesterwerk vierde zowel de 450^e geboortedag van Monteverdi, als de 70^e verjaardag van het Holland Festival. Tot de gasten behoorde ook Koningin Maxima.

Mariavespers 3 juni 2017. In het theater van de gasfabriek neem ik plaats om te luisteren naar de Mariavespers van Monteverdi. Als gebiologeerd staar ik naar een beeldhouwwerk voor me.

Mariavespers: Van pijn doortrokken

Ik zie een enorm gedrocht van ineengestrengelde beenderen met hier een daar bloed. Ook ontdek ik steeds meer koppen. Merkwaardige grimassen. Van pijn doortrokken.
Het doet me denken aan vergankelijkheid. Geweld en drama. De aanslagen van nu, maar ook de altijd durende strijd tussen goed en kwaad. Tegelijkertijd straalt het werk iets van troost en liefde voor het leven uit.

Mariavespers van Monteverdi en 80 jarige oorlog

Zoals ook in de tijd van Monteverdi (1567-1643). Parallel aan zijn leven verliep de 80 jarige godsdienstoorlog (1568-1648) tussen katholieken en andersdenkenden.
Dat was eeuwen voordat terroristen aanslagen pleegden onder het uitroepen van de naam ‘’Allah’’. Ze willen onze op christelijke en humanistische waarden gebaseerde samenleving omverwerpen. Zoals op deze zelfde avond van 3 juni gebeurde in Londen.

Koningin Máxima bescheiden

Dan komt koningin Máxima binnen. Anders dan bij de entree van haar man koning Willem-Alexander klinkt er nu geen ‘’leve de koning’’. Er klinkt zelfs helemaal niets.
Opvallend bescheiden neemt de koningin plaats om te luisteren naar deze avond gewijd aan Maria Koningin der smarten. Evenals ikzelf kijkt ze nu naar het kunstwerk gemaakt door Berlinde de Bruyckere (1964).

Berlinde de Bruyckere

De kunstenares Berlinde de Bruyckeretoont ons in haar werk de kwetsbaarheid van het lichaam en het leven. Maar hoe kwetsbaar is onze koningin Máxima in deze tijd van toenemend geweld?
Ze zit slechts een paar stoelen van mij verwijderd. Toch kan ik het haar niet vragen. Volgens de media op 4 juni noemt ze 3 juni ”een droevige dag” wegens de aanslagen in Londen.
Nog weet ze van niets. Als koningin koestert ze het katholieke geoof. Wellicht geniet ze nu van deze Mariavespers geschreven door Monteverdi voor de allerheiligste Maagd.

Pater Noster opent Mariavespers

Het licht gaat uit. In het volslagen duister klinken het Pater Noster (Onze Vader) en Ave Maria. In het Gregoriaanse gezongen klinkt het als monnikengezang in een holle kloostergang.
Langzaam gaat het licht aan. De voor zes stemmen geschreven mis en Mariavespers zetten zich voort in het Deus in Auditorium.
Er volgt een prachtige avond vol mystiek, theater, met een groot opera-gehalte. Alsof de middeleeuwen tot leven komen in het rustieke theater van de Gashouder van Amsterdam.

Recensie

Met als arrangeur Pierre Audi gaf dit meest ingewikkelde werk van Monteverdi me een gevoel van mystiek uit ver vervlogen tijden.
Als hoogtepunten voor mij noem ik het steeds terugkerende Magnificat en het dynamische lauda Jerusalem. Daarin verbonden lange door tenoren gezongen noten twee koren van sopranen, alten en bassen. Paren van genoemde muziekstemmen vormden mooie contrasten. Vanuit de nok van het theater gezongen gaven ze mij een hemels gevoel.

Tips :

• De Nationale Opera staat bekend om haar band met de dramatische werken van Monteverdi. Zo bracht ze eerder zijn werk Madrigalen. Adembenemend mooi en meeslepend. Dat geldt ook voor de avond n.a.v. 50 jarig bestaan Nationale Opera.
• Avonden om nog lang van na te genieten zijn ook de producties van het Holland Festival.

Wist je dat?

Wist je dat het Koor van de Nationale Opera uit 56 leden bestaat? Het behoort tot de beste koren van Europa. In 2013 stond ze genomineerd voor de beste koorprestatie van het jaar (International Opera Award).

Kortom: zorg dat je niets mist van de Nationale Opera   en het Holland Festival.