Koning Willem 1: Vorstelijk tafelen op Het Loo met zijn lievelingsgerechten

Koning Willem 1 was een smulpaap. Dat ontdekten 200 genodigden op 30 april in het Loo te Apeldoorn tijdens de presentatie van het boek “Vorstelijk tafelen in Nederland.” Voorafgaande gaf oud minister-president Dries van Agt een boeiende voordracht onder de noemer ‘’dartelen met onze vaderlandse kookgeschiedenis.”

Koning Willem 1 was een smulpaap. Dat blijkt uit het boek ‘Vorstelijk Tafelen’, een initiatief van de Stichting Ontwikkeling Nederlandse Kookkunst (SONK).

Koning Willem I was een smulpaap

Bekend staande om enkele wapenfeiten zoals het stichten van de Nederlandse Handelsmaatschappij en de Algemene Rekenkamer was  Koning Willem 1, bijgenaamd ‘de koningkoopman’, ook een smulpaap. Uit de keuken van Koning Willem I kwamen de lekkerste gerechten.
Bij het 200 jarig bestaan van het Koninkrijk besloot de SONK dit dan ook te vieren met het boek ‘Vorstelijk tafelen in Nederland.’ Een boek met een Koninklijke uitstraling en meer dan 150 recepten. Zowel uit de periode vóór als na Koning Willem 1.

10 vorstelijke gerechten van koning Willem I

De stichting Ontwikkeling Nederlandse Kookkunst spoorde tien vorstelijke gerechten op die geserveerd werden aan het Hof van Koning Willem 1. Ze kreeg daarvoor de medewerking van het Koninklijk Huis Archief.
De lievelingsgerechten staan vermeld in het boek Vorstelijk Tafelen, een historisch naslagwerk van onze Nederlandse keuken boordevol recepten.
Een voorproefje uit de keuken van Koning Willem I kregen tweehonderd prominente personen uit de wereld van cultuur en gastronomie op 30 april op het Loo in Apeldoorn. Daar vond ook het startschot plaats van de culinaire campagne Vorstelijk Tafelen. Als kanselier van de stichting gaf oud premier Dries van Agt een boeiende lezing over de ontwikkeling van onze kookkunst.

Koning Willem I en Dries van Agt

In zijn speech ging van Agt terug naar de tijd van Carolus Battus. “Hij leefde in de tijd van de culinaire dokters,’vertelde van Agt. “Toen deed nog de leer der Vochten (Humoren) opgeld, waarvan de Griekse artsen Hippocrates en Galenus de erfvaders waren. Zoals het universum bestaat uit vier elementen – water, vuur, lucht en aarde, zo bestaat de mens uit vier lichaamssappen – bloed, gele gal, zwarte gal en slijm. Die moesten in evenwicht blijven zo dacht men. Die oude leer van de vochten vond zijn weerslag in medische geschriften in Europa: dokters gingen kookboeken maken.”

Culinaire parade

Na zijn speech nam van Agt de genodigden mee naar buiten voor een speciale parade culinaire onder aanvoering van topchef Paul Fagel. Deze liet de verschillende aspecten en ingrediënten uit onze vaderlandse keuken zien.
Deelnemers waren onder meer het haringmeisje, Tielse Flipje, de Aardbeienprinses en de Confrérie de L’Asperge Limbourgondië. Tot slot volgde het proeven uit de keuken van Koning Willem I.

Oudste recept dateert uit 1593

Het oudste gerecht dat bij Koning Willem I op tafel kwam, dateert van 1593 en is van geneesheer Carolus Battus. Hij geeft het recept van ‘’een galentijn op eenen capoen of speen-vercken/voet of oren van verckens’’. Het gaat hier om galantine, een populair gerecht uit die tijd dat in de 20e eeuw verdween door de komst van gelatine.
I

Prominente gasten

De prominente gasten uit de wereld van gastronomie en cultuur smulden onder andere van: Haringsla met appel en kappers / kalfsfricandeau met zuring / rijstestaart met vanillesaus. Smakelijk waren ook risolles, de voorloper van de kroket. Als rissoles au Puree de Volailles (gevogelteragout) werd dit gerecht geserveerd aan het hof van Koning Willem I op 30 juli 1839.Het zijn kleine ronde gerechtjes van bladerdeeg of flensjes goudbruin gefrituurd of gebakken met daarin ragout of zoete vulling.

Tips

Het jubileumboek ‘Vorstelijk tafelen in Nederland’ bevat:
• Een historisch overzicht van onze vaderlandse kookgeschiedenis.
• Interviews en recepten met een keur aan Koninklijke gerechten uit de keuken van Koning Willem I.
• ISBN 9789090281964, euro 34,50. Te bestellen bij Marianne Visser van Klaarwater, marianne@cultuurblogger.nl

Wist je dat?

Wist je dat de Nederlandse keuken een verhaallijn is van NBTC Holland? Daarmee wil het NTBC de Nederlandse keuken het terechte imago van hoge kwaliteit geven.
Wil je meer weten over stichting Ontwikkeling Nederlandse Kookkunst? Kijk dan op de website van stichting Ontwikkeling Nederlandse Kookkunst.