Gaucho. Zo heet het natuurvolk in het afgelegen berggebied van de Andes in Argentinië. Ze leven in de stilte van de pampa’s. Ver weg van het drukke leven vol smartphones en andere moderne hectiek. Over hun leven maakten Michael Dweck en Gregory Kershaw in zwart-wit een documentaire. 

Een Gaucho zwerft van plaats naar plaats en leeft zijn leven volgens zijn eigen manier. Dat maakt de documentaire voor mij en mijn man Peter herkenbaar. Ook wijzelf zijn vrije geesten.
Daarom passen mijn echtgenoot Peter en ik zo goed bij elkaar. Zoals ook de ene gaucho zich innerlijk verwant voelt met de andere. In diepe verbondenheid met de natuur leiden ze in alle eenvoud een gelukkig en tevreden leven.  

Gaucho en de stilte van de natuur

De documentaire begint in alle stilte in de pampa. Een slapende man rust op iets zwarts. Is het aarde of…?  Langzaam onthullen zich de contouren van een paard. Zich koesterend in elkaars warmte ontwaken dier en mens langzaam uit hun slaap.
Kort daarna toont de documentaire cowboys die galopperen op de aria ‘’De Parelvissers’’ van Bizet. De dag breekt aan in de Galcaquivallei. We krijgen een kijkje in het leven van de Gaucho. Als verdwijnend natuurvolk  vertellen ze zelf het verhaal over hun bestaan.

Over un tradities

De gaucho houdt zich met trots vast aan zijn tradities. Mate en kaartspelen maar ook dansen en folkloremuziek vormen hun levenspatroon. Met hun eigen kledingstijl dragen ze hun identiteit uit.  Als cowgirl verzet de tiener Guadalupe  zich tegen het dragen van het verplichte schooluniform. De eer van haar volk hooghoudende blijft  ze zich kleden als een gaucho met alpinopet en al.   
De Rodeo is een van hun culturele hoogtepunten. Vanouds doen vrouwen daaraan niet mee.  . ‘’Vrouwen zijn kwetsbaarder dan mannen’’, zegt haar Guadalupes  moeder. ‘’Een val van een paard kan een vrouw onvruchtbaar maken.’’ Toch zet Guadalupe door. Als cowgirl leidt ze het leven op haar manier.

Gaucho Gaucho

Waarom die dubbele naam, wil ik weten van de documentairemakers. ‘’Daarmee geven ze aan door en door gaucho te zijn. Ze leven volgens hun erecode. Ook volgen ze de tradities. Ze kennen de liederen’’, zegt documentairemaker Kershaw. 
Eerder maakte Kershaw samen met Dweck de succesvolle film THE TRUFFLE HUNTERS. Hierin zocht een groep 80-jarige mannen in Italië naar de Alba-truffel. Ook zij behoorden tot een snel verdwijnende levenswijze. De film werd meerdere malen bekroond.

Gaucho en het geloof

Natuurvolkeren getuigen doorgaans van een diep geloof. Voor de gaucho is dat Godsvertrouwen en eerbied voor de natuur. Fragmenten in deze rustig voortkabbelende film getuigen daarover. Zo krijgen gestorven dieren een uitvaart in stilte.
Vanuit hun geloof bidden ze ook om regen. Anders gaan de zaden dood. Ook bidden ze om bij elkaar te blijven in veranderende tijden. Niet de duivel is de oorzaak van wat mensen elkaar aandoen. Ieder draagt zijn eigen verantwoordelijkheid. De  dood staat ieder mens te wachten. Dat is in het kort de essentie van het geloof bij deze cowboys.

In bestaan bedreigd

Zowel mens als dier worden in hun bestaan bedreigd. Vanuit de lucht loert de condor op veulens en  kalveren. Zoals de poema dat doet op de grond. Door het wegtrekken van jongeren raakt de caucho-gemeenschap ontworteld.
Michael Dweck en Gregory Kershaw brengen met ‘’Gaucho Gaucho’’ een loflied aan een uitstervende cultuur. De documentaire beleefde haar première in januari  2024 tijdens het Sundance Film Festival te Utah (VS).
Tijdens het 77^e filmfestival in Locarno won ze in 2024 de allereerste Letterbox Piazza Grande Award. Volgens het magazine Rolling Stone is de documentaire een van de tien beste documentaires van 2024.

Links betreffende deze documentaire

• De Engelse schilder George Stubs was de grootste paardenportrettist ooit;
• Filmmaker Michael Dweck maakt ook bijzondere foto’s en schilderijen. 

Wist je dat?

Wist je dat Gaucho Gaucho vanaf 3 april  te zien is in de Nederlandse bioscoop? In 1830 verscheen het boek A Naturalist’s Voyage Round the World van Charles Darwin. Hierin schreef hij als eerste over het leven van de gaucho..