De kerk Maria Koniningin in Baarn sloot op 30 juni 2024 haar deuren. Bouwpastoor
Anton Visscher legde op 17 september 1961 de eerste steen. Op 23 juni 2024 vond de laatste eucharistieviering plaats.
Bij het zien van de kerktoren schiet ik vol. Ze staat daar mede dankzij mijn vader Piet van Klaarwater ( Baarn, 1 februari 1913 – Baarn, 16 november 1989). Eigenlijk zou de Maria Koningin Kerk Baarn geen toren krijgen. Maar wat zijn een bruiloft en een uitvaart zonder klokkengelui?
Maria Koningin Baarn en de toren
Mijn vader vond een kerk zonder toren niet kunnen en de pastoor was het daarmee eens. Daarom nam mijn vader samen met anderen het initiatief tot het Torencomité. Deze sprokkelde met dubbeltjes en kwartjes plus meer geld bij elkaar voor de bouw van een toren.
Ook organiseerden ze een veiling. Nog zie ik in gedachten mijn vader naar de boeren in Eemnes gaan. Zij schonken hem onder andere een biggetje. Mijn moeder gaf het hoogste bod en kreeg het beestje prompt op haar schoot.
’Juist deze toren heeft het locatiebestuur jarenlang via zendgemachtigden behoorlijk wat inkomsten kunnen verstrekken. Daardoor voorkwam ze een veel eerdere sluiting van de kerk,’’ zegt locatievoorzitter MKK Gerard van der Heide.
Slotviering Maria Koningin Baarn, 23 juni 2024
Op 23 juni 2024 vond de plechtig eucharistische slotviering plaats. Celebrant was de voormalige inmiddels 85-jarige deken drs Frans Zwarts. Dankzij hem bleef de Maria Koningin Gemeenschap voortbestaan na het plotselinge overlijden van pastor Frans Saelman. Hij stierf op 17 maart 1992.
Het Bisdom wilde de kerk in 1992 sluiten. Dat was zeer tegen de zin van pastor Frans Zwarts. Hij erkende de sterke gemeenschapszin bij de parochianen. Zij wilden verder. Zwarts erkende die kracht. Met succes bepleitte hij bij het Bisdom het voortbestaan van de kerk.
Maria Koningin Baarn, geen renovatie
Nu bedraagt de noodzakelijke renovatie van de kerk naar schatting € 400.000. Deze kosten zijn voor de toren 150.000,- En dat terwijl de parochie kampt met een groeiend tekort aan bestuursleden en vrijwilligers plus kerkgangers.
‘’Vandaar dat de locatieraad tot sluiting besloot. Noodgedwongen liet ze dit al op 1 oktober 2023 weten aan de gemeenschap. In principe moest de sluiting plaatsvinden op of rond 1 juli 2024’’, vertelt voorzitter Gerard van der Heide.
Nu staat de kerk in de verkoop. Sloop en nieuwbouw zijn niet mogelijk De Maria Koningin Baarn plus haar toren zitten in een procedure om gemeentelijk monument te worden. Van binnen verbouwen mag wel. Dat betekent dat de kerk leeg en ontruimd moet worden opgeleverd.
Kijkdag Maria Koningin Baarn
Daarvoor hield de Maria Koningin Gemeenschap op 6 juli j.l. een kijkdag voor de religieuze objecten. Samen met mijn lieve man Peter nam ik een kijkje. Dit omwille van liturgisch materiaal voor de Sint Xaveriusparochie in Bundralis.
Daar op het eiland Manus in Papoea-Nieuw-Guinea kwam in 1931 een kerk dankzij pater en martelaar Bernard van Klaarwater(Baarn, 2 februari 1896 – Bismarckzee, 18 maart 1943). Hij was de broer van mijn vader. Liefst 42 jaar leefde hij in onzekerheid over het lot van zijn broer. Pas in 1981 vernam hij over de op 18 maart door Japanse soldaten gepleegde moord.
Dankzij mijn vader en de andere leden kreeg de Maria Koningin een toren. Nu vraag ik haar liturgische objecten voor de door zijn broer gebouwde kerk op Manus. Deze gedachte geeft voor mijzelf een extra emotionele lading.
Maria Koningin Baarn: de kapstok
Ik liep het kerkplein op met tranen in de ogen. Flarden uit het verleden schoten door mijn gedachten. Ik herinnerde mij de kapstokken in de hal. Volgens bouwpastoor Visscher hield je bij het op visite gaan nooit je jas aan..
Dus noemde hij het vanzelfsprekend dat je ook in de kerk je jas uittrok. Met deze baanbrekende gedachten maakte pastoor Visscher zich razend populair. De kapstok staat er niet meer en ook pastoor Visscher leeft niet meer. Wat bleef zijn de vijf wijze en de vijf dwaze bruiden met hun olielampen.
Vijf wijze en vijf dwaze bruiden
Deze fresco aan de buitenkant van de Maria Koningin Baarn betreft een gelijkenis uit het Bijbelboek Mattheüs 25: 1- 4. Volgens deze parabel zijn we allemaal op weg naar een toekomst na onze tijd op aarde. In onze weg daar naar toe kunnen we als de dwaze óf de wijze bruiden zijn.
De vijf wijze bruiden wisten dat ze olie voor hun lamp mee moesten nemen. Dan bleef deze branden tijdens het wachten op hun bruidegom. Hoe wisten ze dit? Ze luisterden naar God en lieten zich door Hem leiden. ‘’De hemel en de aarde zullen voorbijgaan, maar Mijn woorden zullen zeker niet voorbijgaan.’’ stelt Mattheüs 24:35.
Adventskleed
Nu staan de tien bruiden van de Maria Koningin Baarn in de verkoop. Evenals in de hal het adventskleed ‘’Opengaan naar het Licht.’’ Dit werd Pro Deo gemaakt door vijftien parochianen. Zij lieten zich inspireren door de Adventsperiode van vier weken voorafgaand aan Kerstmis
Marianne van der Heide ontwierp het. Eerst schilderde zij een kleinschalig ontwerp. Vervolgens kopieerde zij dit. Daarbij bracht ze de lijnen op ware grootte over op patroonpapier.
Marianne van der Heide
Daarna knipte ze de figuurvlakken en legde ze op een achtergrond. Uitgaand van de ontwerpkleuren en de aard van de voorstellingen zocht ze daarbij lapjes stof. Daarbij zorgde ze ervoor dat kleur en patroon pasten bij de structuur.
Deze stofjes reeg ze op de achtergrond. Daarbij nam kleermaker en vrijwilliger Joop Jansen het merendeel voor zijn rekening. Hij stikte alle onderdelen op het kleed. Dit doek symboliseert voor mij de passie van vrijwilligers voor de Maria Koningin Baarn.
Met hart en ziel
Mijn vader, Marianne van der Heide, Joop Jansen zetten zich met hart en ziel in voor de Maria Koningin Baarn. Zoals ook zoveel andere vrijwilligers binnen deze parochiegemeenschap.
Tot hen behoort ook Gerard van der Heide. Wijzend naar het door zijn vrouw ontworpen Adventskleed schudt hij zijn hoofd. ’’Hoe krijgen we dit weg? Oprollen zonder het te beschadigen zal wellicht niet lukken.’’
Vrijwilligers van de Maria Koningin Baarn
Na afloop van de laatste viering kregen drie personen de Bisschoppelijke Willibrord Plaquette. 1) Wim Jongmans als jarenlang voormalig voorzitter. 2) Ben van Merrienboer was bijna 20 jaar penningmeester.3) Honneke van der Sande, gastvrouw, bloemschikken, secretaris LR.
Gerard van der Heide verzorgde samen met andere vrijwilligers Woord-en Communiediensten. Deze vonden plaats na het overlijden in 1992 van de zeer geliefde pastor Saelman, Van heinde en ver kwamen ze niet alleen naar hem toe wegens zijn genezende krachten. Ook zijn woorden raakten de mensen. .
‘’Deze pastoor sprak met zijn zware stem altijd vanuit zijn hart’’, vertelt Van der Heide.’’ Zonder dat wij als parochianen het wisten, nam hij zelfs zijn preken op. Dit met juist de bedoeling om deze video’s na zijn overlijden vanaf het altaar te kunnen vertonen. Eigenlijk vond ik dat niet kunnen. Maar ja, je moet wat bij gebrek aan priesters.”
Gods Woord
Om Gods woord toch te verkondigen volgden de leken een liturgische cursus bij de Norbertijnen te Heeswijk-Dinther. Hoe bouw je bijvoorbeeld een overweging op? Wat vertelt de Bijbel? En hoe actualiseer je dat naar het nu?
Dan neemt Van der Heide mij mee naar een tijdslijn van de Maria Koningin Kerk. Daar zie ik het bidprentje van bouwpastoor Visscher. Met zijn preken wist ook hij vele harten te raken, Daarbij achtte hij mensen belangrijker dan wetten. Waarheid en waarachtigheid schatte hij hoger in dan diplomatie.
Bouwpastoor Anton Visscher was de vriend van mijn vader.
Links betreffende thema’s in dit artikel over Maria Koningin Baarn.
- De Maria Koningin Gemeenschap behoort tot de Martha Maria Parochie.
- Pas op mijn 70e vatte ik de moed om onderzoek te doen naar het verhaal over Bernard van Klaarwater. Daardoor kreeg ik contact met Damien Lito. Hij is pastoor van de st Xaveriusparochie in Bundralis. Deze dankt haar kerk aan mijn oom, de broer van mijn vader. In 2022 verscheen daarover mijn biografie ‘’Waarom zouden we bang zijn?’’
- Op 27 september schonk ik in het Vaticaan de biografie over Bernard van Klaarwater aan de paus persoonlijk. Op 4 oktober schonk ik in paleis Noordeinde het levensverhaal van pater Bernard van Klaarwater aan koningin Máxima. Op 15 december 2023 werd ik benoemd tot bestuurslid van Pro Petri Sede. Deze orde ondersteunt de humanitaire acties van de paus gericht op vrede en ontwikkeling.
Wist je dat?
Wist je dat de verkoop van de kerk gebeurt op basis van gunning? Ook moet het Aartsbisdom zijn toestemming geven. Ook het verdelen van het liturgisch materiaal verloopt op basis van gunning, Ook daarvoor moet het Aartsbisdom zijn toestemming geven
Leuk al die beelden weer te zien. Ik kwam al met mijn ouders naar de MK toen Jack de Valk pastor was.
Ik ben de dochter van Joop Jansen, de kleermaker die het wandkleed in elkaar naaide.
Nu ben ik lid van de LR als budgethouder en begeleid de afwikkeling van de sluiting.
Ik kwam van de week in een kast oude fotoboeken tegen van vele jaren oud en er kwamen nog meer herinneringen boven. Samen met de parochianen gaan we een ochtend beleggen om al deze foto’s te bekijken.
Dag Lucie, we hebben elkaar ontmoet tijdens mij bezoek aan de MK.
Wat leuk dat jullie de foto’s gaan bekijken.
Ook ik pakte mijn album erbij en zag dat mijn vader destijds onder de naam Prins Torenhaan de Eerste ook Prins Carnaval van Baarn was.
Allemaal omwille van de toren. Zo komen er ook bij mij herinneringen boven.
Daarbij komt ook altijd door het gemis een gevoel van weemoed.
Wat leuk dat jullie de foto’s gaan bekijken.Ik houd me aanbevolen om ook daarover een blogpost te maken.
Hartelijke groet, Marianne
Anton Visser moet zijn Visscher.
Ik kan me voorstellen dat het in je blog oppassen is met al die Viss(ch)ers in je leven! De netten zouden scheuren, zoals bij de wonderbare visvangst op het meer..
Fijn weekend.
Groetjes,
Kees
Dank je Kees, Ik ga het verbeteren en wens je nog een fijne dag.
Fijn weekend.
Marianne