Het Westland bestaat niet alleen uit glazen bakken en vrachtwagens. Het is een onontdekte parel tussen duin en kassen. Dat ontdekten mijn man Peter en ik op 11 mei 2023 tijdens de 79^e Hollandia Netwerk Bijeenkomst.

Op de lagere school leerde ik het al. Achter de 8 kilometer lange kust van het Westland liggen de geestgronden. Door het afzanden in de 19^e eeuw ontstond er een goede ondergrond voor tuinbouw. Nu bevindt zich hier de grootste concentratie glastuinbouw ter wereld.

Westlands Museum

Alles over de ontwikkeling daarvan ontdek ik in het Westlands Museum. Dit boeiende museum ontvangt maar liefst twaalfduizend bezoekers per jaar. Verder werken er honderd vrijwilligers.
Het verhaal van het Westland begint in de Romeinse tijd met de komst van boerderijen. Deze voorzagen het Romeinse leger van voedsel. Via de Gouden Eeuw kom je uiteindelijk in de huidige hypermoderne glastuinbouwbedrijven.

Historische tuin

‘’Hier vind je de hele streek-en tuinbouwhistorie van het Westland op ėėn locatie’’, zegt Gustaaf van Gaalen. Als bedrijfsvoerder van het Westlands Museum is hij vooral trots op de historische tuin. Het is een openluchtmuseum vol nostalgie.    
Onder een boogbrug ligt een tuindersschuit. Even verderop staat een traditionele schuur. Behalve kassen zie ik ook fruitmuren. Daarvoor groeiden onder andere druiven. Voor even waan ik me een tuinder in voorbije tijden
Binnen in het Westlands Museum lees ik meer over deze fruitmuren. ‘’Deze boden beschutting tegen weer en wind door het opslaan van warmte,’’ lees ik. Zo kreeg elk object in dit museum duidelijke tekst en uitleg.  

Westland; naar het voorbeeld van Zuid-Afrika   

Het Westland kreeg een toeristische impuls dankzij Freek Wesstein (28). Naar het voorbeeld van Zuid-Afrikaanse boeren bedacht hij de Westland Safari. Dat is een rondrit door deze mooie streek met een bezoek aan verschillende bedrijven.
Freek kwam op het idee tijdens een vakantie in Zuid-Afrika. ‘’Ik zat in een tram die reed van wijnboer naar wijnboer. Dat bracht mij op het idee van de Westland Safari’’, vertelt hij enthousiast. De eerste tocht vond plaats op woensdagochtend 3 mei 2023.  

Westland Safari

Nog geen veertien dagen later stap ik in tijdens de Hollandia Netwerk Bijeenkomst van 11 mei. De tocht voert langs verschillende tuinbouwbedrijven van de glazen stad. Freek wijst naar enkele lage kassen
‘’Deze stammen nog uit de jaren dertig’’, zegt hij. Naar binnen kijken lukt niet want voor het glas hangen schermen. ‘’Anders wordt het binnen te warm’’, legt hij uit.
Zijn vader bracht nog met een schuit zijn waren naar de veilinghallen, Daar begon het bieden. Dat is nu voltooid verleden tijd. Tegenwoordig verloopt alles digitaal zoals zoveel in onze moderne wereld.  
 

Dr Green, Westlands grootste teler van Aloë Vera

Via het tuinderslaantje ‘’De Kleine Achterweg’’ rijden we naar Dr.Green Aloë Vera. Links zien we woningen en rechts kassen. Even later stappen we uit en belanden in een groen wereld van de grootste teler van Aloë Vera in het Westland.
In de enorme kassen staan maar liefst een half miljoen Aloë Vera planten. We volgen het verhaal vanaf sierteelt tot cosmeticaproduct. De gids wijst op een indrukwekkende machine. ‘’Hier krijgen twee à drieduizend planten per uur een pot,’vertelt ze.  

Demonstratie Aloë Vera

Aan het eind van ons bezoek wacht ons een demonstratie. Met een mes wordt de plant opengesneden. Binnen zit de witte zalf die je huid zo zacht maakt. Wil je de gel innemen spoel dan wel eerst de aloine ervan af.
Dit zit aan de binnenkant van de bladrand en heeft een gele kleur. Als je daarvan te veel binnenkrijgt dan kan dit laxerend werken. De gel zelf is goed voor huid en haar. Zo is het een goed middel tegen acne.

Naaldwijk

Na de netwerkbijeenkomst en plenaire bijeenkomst gaan we naar het restaurant Bij5 in Naaldwijk. Deze plaats dankt haar naam aan Unarch van Nadelwich (1040-1095), graaf van Holland.  
Het stamslot van dit adellijke geslacht bevond zich in het centrum van Naaldwijk. Na het uitsterven van de mannelijke lijn kocht stadhouder Frederik Hendrik in 1612  de Heerlijkheid. Hij  betaalde daarvoor vijfendertigduizend gulden inclusief alle bijbehorende goederen in Naaldwijk en Honselersdijk.

De Oude Kerk

De Oude Kerk (1307) dankt haar forse afmetingen aan de Heren van Naaldwijk (Nadelwich). Zij lieten in 1472 de kerk herbouwen en vergroten na een immense brand. Ook kreeg het een groot orgel.
‘’Men sel op dorgel spelen onder die hogemisse ende beyeren,’’ schreef Hendrik IV van Naaldwijk 1445-1496)  in zijn testament.   De beyerman kreeg voor zijn spel een halve stuiver.  Het huidge orgel werd gebouwd door Herman Beekes (1795-1838).
Het restaurant Bij5 was vroeger de pastorie van de kerk. Vanuit het restaurant wandel je door de gang zo de kerk in. Daar geniet ik niet alleen van prachtig orgelspel maar ook van mooie glasinloodramen.

Doen! Genieten in het Westland

• Westland Safari; agrotoerisme, tijdens een mooie tocht bezoek je een tuinderij met Aloë Vera, tomaten en druiven.
• De Zandmotor; ontdek de rust en ruimte van het strand. Het maakt deel uit van het Nationaal Park Hollandse Duinen. Het telt meer dan 1 miljoen bezoekers per jaar en werkt samen met meer dan vijftig partners. Natuur en cultuur gaan hier goed samen.
• Eendentours Westland; een hilarische tocht met 2CV ofwel Lelijke Eend. Er bestaan diverse arrangementen om helemaal uit je dak te gaan. Zoals een fotopuzzeltocht of een rit over de mooiste landelijke wegen. Of maak een escapetour. 
• Dr. Green Aloë Vera  geeft je een uniek kijkje in de kas. Ook geeft ze demonstraties over het oogsten en verwerken van deze plant tot producten voor je huid en haar.
• Westlands Museum; alles over de cultuur-en tuinbouwhistorie van het Westland.    Het Museum kent ook een dag-arrangement voor 30 -56 personen voor maar 37,50 p.p.
• Het Westlands Museum kent een grote maatschappelijke betrokkenheid. Zo houden ze een week bijvoorbeeld mensen met dementie of voor eenzamen en meer.
• Naaldwijk, Oude Kerk.
• Met Hollandia Netwerk waren we ook in het Bunkercomplex van Rijswijk.

Wist je dat?

Wist je dat het Westland 587 bedrijven telt? De gigantische gestegen gasprijzen zette de sector zwaar onder druk. Vroeger betaalden ze 7 cent per kuub maar nu meer dan drie euro.
‘’Dankzij het project Trias Westland worden de kassen sinds 1 juli 2021 verwarmd met aardwarmte dankzij twee boringen van een paar kilometers lengte,’’ vertelt Freek. ‘’De temperatuur bedraagt 85 graden en levert voldoende warmte voor dertig jaar. In die tijd daalt de temperatuur met slechts ėėn graad.’’

Kijk voor meer informatie over een dagje of weekje weg in het Westland op de site van Stichting Bezoek Westland.