De Britse Kroningsceremonie van koning Charles III en koningin Camilla verliep volgens de een bijna duizend jaar oude traditie. Deze verheft de nieuwe vorst sinds 1533 ook tot hoofd van de Anglicaanse kerk. De ceremonie raakte in 1689 hervormd door de Nederlandse stadhouder Willem III.
Willem III (1650-1702) stak strak in het harnas van de Calvinistische leer. Hij was de zoon van de Engelse koningsdochter Mary I Stuart. Door zijn bloed stroomde het bloed van een dynastie die met bloedige repressies slechts het geloof van de vorst toestond.
Britse Kroningsceremonie en Willem III
Stadhouder Willem III verzette zich tegen de oecumene. Het katholieke gebruik van een kruisteken maken voor het gebed ergerden hem. Hij vond houvast in de regels van de Dordtse Synode die leidde tot de Statenbijbel.
Dat hij op 4 november 1677 trouwde met de Anglicaanse koningsdochter Mary II deed hij vanuit landsbelang. Door zelf koning van Engeland te worden kon hij een herhaling van het rampjaar 1672 voorkomen.
Toen werd de calvinistische republiek van drie kanten tegelijk aangevallen. Allereerst was daar de katholieke Franse Koning Lodewijk XIV. Verder de Duitse bisdommen Keulen en Munster en de naar het katholicisme neigende Engelse koning Charles II.
Britse Kroningsceremonie, geschrapt door Willem III
De kroningsceremonie vond plaats op 13 februari 1689 in de Westminster Abbey. Willem III schreed naar het kroningsaltaar. Daar nam de aartsbisschop hem de eed af. Volgens de traditie uit 1066 verwees deze naar ‘’the glorious king sint Eduard.’’
Koning Eduard (1004-1066) was de voorlaatste Angelsaksische koning. Hij regeerde van 8 juni 1042 tot 4 januari 1066. Hij liet de Westminster Abbey bouwen die op 28 december 1065 werd ingewijd. Koning Eduard kreeg als bijnaam ‘’De Belijder.’’ Hij boog zich liever over geloofs- dan over staatszake, Hij werd in 1161 heilig verklaard.
Heilig of niet. Willlem III besloot de woorden ‘’the glorious king of sint Edward’’ te schrappen uit de eed. Heiligenverering komt in het protestants calvinisme nu eenmaal niet voor.
Britse Kroningsceremonie, toegevoegd door Willem III
Volgens de traditie zweert de koning sinds 1066 tijdens het afleggen van de eed trouw aan de Anglicaanse kerk. Willem III voegde daaraan toe het woordje ‘’’protestant’’. Zoals het ook klonk tijdens de kroningsceremonie van Charles III.
De koning zwoor verder om trouw te blijven aan het handhaven van:
- – de door God ingestelde wetten;
- – de door de wet gestichte en aan de ware belijdenis van het evangelie toegewijde godsdienst;
- – de door de wet vastgelegde protestant-gereformeerde religie.
Bijbel
Een derde wijziging in de kroningsceremonie betrof de Bijbel. Willem III bepaalde dat de Bijbel tijdens de kroning wordt overhandigd aan de vorst. Dit gebeurt met de woorden: ‘’Wij presenteren u dit boek als het meest waardevolle ter wereld. Hier is wijsheid. De ware wet. De levende orakels van God.’ .
Voor Willem III was de Bijbel heilig, Het vormde zijn krachtbron in de strijd tegen het imperialisme en katholicisme van de Franse zonnekoning Lodewijk XIV. Willem streefde voor alles naar het verdedigen van het protestantisme. Vandaar ook dat hij als overtuigd calvinist trouwde met de Anglicaanse koningsdochter Mary II.
Over de Britse Kroningsceremonie en meer;
- Bron voor dit artikel is onder meer mijn boek ‘’Het geloof van Oranje’’ (U2pi, 2015) met illustraties van Gustave Nouel.
- Bij de kroning van George V in 1911 verdwenen de antikatholieke teksten uit de kroningseed. De koning weigerde om deze uit te spreken; hij vond ze te kwetsend vond voor zijn katholieke onderdanen. De kern van de ceremonie in 2023 houdt meer rekening met andere geloofsovertuigingen. [
- Stadhouder-koning Willem III kwam op de Engelse troon dankzij de Glorious Revolution.
- De 14-jarige stadhouder Willem II trouwde met zijn 9-jarige nicht Mary 1.
- De film ‘’Mary queen of Scots’’ gaat over de strijd tussen de Engelse vorstin Elisabeth en de Schotse vorsten Mary.
- De Dordtse Synode beslechtte het geschil tussen de rekkelijken en de preciezen.
Wist je dat?
Wist je dat stadhouder-koning Willem III de Anglicaanse kerk zoveel, mogelijk hervormde naar de Dordtse Kerkorde? Volgens deze zal geen enkel lichaam of persoon in de kerk over een ander heersen.
‘’Het Geloof van Oranje’’ is te koop bij Kelbo en te leen in de bibliotheek.