Inheemse culturen : over fotograaf Jimmy Nelson en zijn stichting    

Inheemse culturen, Jimmy Nelson gaat in gesprek met Marianne Visser van Klaarwater tijdens expositie The last ''sentinels'' in la Fabrique des Lumières te Amsterdam
Jimmy Nelson ontmoet Marianne Visser van Klaarwater tijdens expositie ”The last sentinels” in la Fabrique des Lumières te Amsterdam

Inheemse culturen. Dat is het centrale thema van fotograaf Jimmy Nelson. Hij brengt ze in beeld voordat het te laat is. Met de Jimmy Nelson Foundation maakt hij zich sterk voor hun behoud. Zijn werk is te zien in de expositie ‘’The last sentinels’’ (de laatste schildwachten) in de Fabrique des Lumières te Amsterdam. Deze duurt tot en met 13 november 2022.   

Natuurvolkeren, expositie The last ''sentinels'' in la Fabrique des Lumières te Amsterdam
Natuurvolkeren, expositie The last ”sentinels” in la Fabrique des Lumières te Amsterdam

Peter en ik dompelden ons onder in de wereld van Jimmy Nelson. We voelden ons omringd door de inheemse culturen van natuurvolkeren. Mij troffen de wervelende beelden vol kleur. Peter liet zich vooral raken door de ogen die een andere wereld zien dan wij. Een wereld waarin je moet leven met de elementen van de natuur. 

Inheemse culturen en Jimmy Nelson

Zomaar ontmoette ik hem bij de ingang naar de expositie ‘’the last sentinels’’ in La Fabrique des Lumières. Opeens stond hij naast me. De man die sinds zijn geboorte in 1967 de wereld rond reist. Op zoek naar ontmoetingen en contacten met ’s werelds laatste inheemse culturen. ‘’Mijn camera is daarbij een hulpmiddel’’, zegt Jimmy Nelson.
Hij bracht me naar het lichtpanel over zijn stichting de Jimmy Nelson Foundation. Deze zet zich in voor het beschermen van de laatste inheemsen culturen. Volledig verbonden met de natuur en zichzelf en vooral ook met elkaar vieren deze natuurmensen het bestaan. Hoewel…vieren? Hun leven is vooral ook een strijd om te blijven voortbestaan. 

Natuurvolkeren en de strijd om het bestaan

Ik denk terug aan de reis die Roel en ik in 1995 maakten. Samen trokken we met een camper door Canada. We reden naar het uiterste punt van de Lawrence River. Daar woonden indianen en die wilden wij ontmoeten. Daar waar de stilte heerste was hun leefgebied.
Eenmaal daar aangekomen trof ons de lamlendigheid. Lusteloos zaten ze voor de televisie. Elk vorm van levensvreugde ontbrak. Machteloos stonden ze tegenover de regering die een dam had gelegd in hun visgebied. Daarom waren ze in hun levensbestaan bedreigd. En bijna niemand bekommerde zich om hen zoals Jimmy Nelson dat met zijn stichting doet.

Beeld: Fabrique des Lumières, impressie Jimmy Nelson -The Last Sentinels: Heroes, from near and far
Beeld: Fabrique des Lumières, impressie Jimmy Nelson -The Last Sentinels: Heroes, from near and far

Inheemse culturen: hun wijsheid

De Jimmy Nelson Foundation zet zich in voor het verspreiden van de wijsheid van natuurvolkeren. Zoals van de inheemse stam Asoro in Papoea-Nieuw-Guinea. Zij stellen: ‘’Kennis is alleen rumoer totdat het in je spieren zit.’’ Dat betekent dat je vooral kennis verkrijgt door te doen.
Al doende leer je. Zoals het vinden van voedsel. Natuurvolkeren kunnen niet bij een slager vlees kopen. Ze zullen het zelf moeten zoeken.  Daarover schreef ik in mijn biografie over mijn oom Bernard van Klaarwater (1923-1943). Tijdens de jacht wezen de Papoea’s hem op voor hem onzichtbare wildsporen.  

Natuurvolkeren: leven met de elementen

Van de Papoea’s leerde mijn oom te leven met de natuur. Liefst twintig jaar leefde hij als missionaris met hen samen.  Vanuit een diep respect voor hun levenswijze en wijsheid voelde hij zich met hen verbonden.
Respect en verbondenheid vind ik ook in de foto’s van Jimmy Nelson. ‘’Door hen te tonen in hun waardigheid wil ik ze een beter idee geven van hun waardigheid en hun belang in de wereld. Ik hoop dat dit hun trots aanwakkert. Dat het hen weerbaarder maakt tegenover de wereld om hen heen.’’

Inheemse culturen. Beeld: Fabrique des Lumières, impressie Jimmy Nelson -The Last Sentinels: Heroes, from near and far
Beeld: Fabrique des Lumières, impressie Jimmy Nelson -The Last Sentinels: Heroes, from near and far

Over het veranderen van de wereld

Intussen verandert de wereld steeds meer. Dat geldt ook voor culturen. ‘’Door te verdwijnen komt de culturele diversiteit van de wereld in gevaar’’ stelt Nelson. De grootste boosdoener is de klimaatverandering.  Intussen zijn we in het westen het contact met de natuur steeds meer kwijtgeraakt. Zoals we ook het contact met onszelf en elkaar steeds meer zijn kwijt geraakt.
De beelden van natuurvolkeren brengen ons terug naar de kern van het bestaan. Om de foto’s te maken bereist Nelson de wereld. Met zijn stichting maakt hij zich sterk voor het behoud en doorgeven van het traditionele erfgoed van natuurvolkeren. Zoals met het gratis voor schoolkinderen gemaakte culturele educatieprogramma Cult-ED.  Hiermee kunnen kinderen digitaal wereldwijde reizen maken.    

Jimmy Nelson Foundation
Inheemse culturen: Fabrique des Lumières, impressie Jimmy Nelson -The Last Sentinels: Heroes, from near and far
Beeld: Fabrique des Lumières, impressie Jimmy Nelson -The Last Sentinels: Heroes, from near and far

Meer over inheemse culturen

Wist je dat?

Wist je dat Jimmy Nelson ook fotoboeken maakt? Op 17 september 2022 verscheen ‘’between the sea and the sky.’’ Dat is een ode aan Nederland want door de pandemie ontdekte Nelson dat ook in Nederland culturen verdwijnen. Dit boek is te koop in de winkel van Fabrique des Lumières.  Eerder verscheen ‘’a hommage to humanity’’

Kijk voor fascinerende exposities op de website van Fabrique des Lumières 

3 gedachten over “Inheemse culturen : over fotograaf Jimmy Nelson en zijn stichting    

  1. Riny Reiken

    Wat bijzonder om Jimmy Nelson tegen het lijf te lopen, maar zeker ook andersom want Marianne Visser van Klaarwater schrijft boeiende verhalen die ook zeer de moeite waard zijn. Twee gepassioneerde mensen ontmoeten elkaar en staan prachtig samen op de foto. Op de televisie had ik reeds gehoord over een uitgave van deze fotograaf over onze Nederlandse cultuur. Dat moet wel heel speciaal zijn, want ons land heeft ook zo haar gebruiken. Natuurlijk ben ik reuze benieuwd ernaar. Wat een geweldige tip. Persoonlijk heb ik veel waardering voor de drijfkracht, de passie, het inzicht en engelengeduld van deze TOP fotograaf.
    Wat een leuk artikel. Juist nu zoveel belangstelling is voor het boek over oom Bernard van Marianne, die voor zijn missie naar de Papoea’s vertrok, is het wel heel bijzonder dat juist deze twee mensen samen op de foto staan. Beide zijn cultuurliefhebbers in hart en nieren. Wat een timing, dat kan bijna geen toeval zijn, groet Riny X

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *